Οι Ζαπατίστας στην Ευρώπη

Οι Ζαπατίστας μεσοπέλαγα! 27 χρόνια από την εξέγερση, οι Ζαπατίστας σαλπάρουν για να συναντηθούν με άλλους, εφικτούς κόσμους.

Αναδημοσίευση από Enlace Zapatista

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΜΙΑ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ… 

ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ

1^η Ιανουαρίου του έτους 2021.

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ:

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΑΓΩΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ:

ΑΔΕΛΦ@Σ ΚΑΙ ΣΥΝΤΡΟΦ@Σ:

Όλους αυτούς τους μήνες έχουμε χτίσει ανάμεσά μας  μια επικοινωνία με ποικίλους τρόπους. Είμαστε γυναίκες, λεσβίες, gays, αμφισεξουαλικ@, διεμφυλικ@, τραβεστί, τρανσέξουαλ, ίντερσεξ, queer και άλλ@, άντρες, ομάδες, συλλογικότητες, σωματεία, οργανώσεις, κοινωνικά κινήματα, αυτόχθονες λαοί, οργανώσεις γειτονιών, κοινότητες και ένα εκτενές και λοιπά που μας δίνει ταυτότητα.

Μας διαφοροποιούν και μας χωρίζουν γη, ουρανοί, βουνά, κοιλάδες, στέπες, ζούγκλες, έρημοι, ωκεανοί, λίμνες, ποτάμια, ρυάκια, λιμνοθάλασσες, φυλές, κουλτούρες, γλώσσες, ιστορίες, ηλικίες, γεωγραφίες, σεξουαλικές και μη ταυτότητες, ρίζες, σύνορα, τρόποι οργάνωσης, κοινωνικές τάξεις, αγοραστική δύναμη, κοινωνική θέση, φήμη, δημοτικότητα, ακόλουθοι, likes, νομίσματα, μορφωτικά επίπεδα, τρόποι ζωής, εργασίες, αρετές, ελαττώματα, υπέρ, κατά, αλλά, ωστόσο, αντιπαλότητες, εχθρότητες, αντιλήψεις, επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα, αντιπαραθέσεις, διαφωνίες, καταγγελίες, κατηγορίες, προσβολές, φοβίες, συμπάθειες, εγκώμια, απορρίψεις, γιουχαΐσματα, χειροκροτήματα, θεότητες, δαιμόνια, δόγματα, αιρέσεις, χαρές, στενοχώριες, τρόποι, και ένα εκτενές και λοιπά που μας κάνει διαφορετικούς και ουκ ολίγες φορές, αντίπαλους.

Μας ενώνουν μόνο πολύ λίγα πράγματα:

Μας ενώνει το ότι νιώθουμε δικούς μας τους πόνους της γης: τη βία κατά των γυναικών˙ το διωγμό και την περιφρόνηση εκείνων που έχουν διαφορετική συναισθηματική, ψυχολογική και σεξουαλική ταυτότητα˙ τον αφανισμό της παιδικής ηλικίας˙ τη γενοκτονία των αυτόχθονων˙ το ρατσισμό˙ το μιλιταρισμό˙ την εκμετάλλευση˙ τη λεηλασία˙ την καταστροφή της φύσης.

Μας ενώνει η αντίληψη ότι για τους πόνους αυτούς ευθύνεται ένα σύστημα. Ο δήμιος είναι ένα σύστημα εκμετάλλευσης, πατριαρχικό, πυραμιδοειδές, ρατσιστικό, ληστρικό και εγκληματικό: ο καπιταλισμός.

Μας ενώνει η γνώση ότι είναι αδύνατο να μεταρρυθμίσουμε αυτό το σύστημα, αδύνατο να το εκπολιτίσουμε, να το αμβλύνουμε, να το λειάνουμε, να το εξημερώσουμε, αδύνατο να το εξανθρωπίσουμε.

Μας ενώνει η δέσμευσή μας να αγωνιστούμε, παντού και κάθε ώρα και στιγμή – ο καθένας και η καθεμιά στο χώρο της – ενάντια σε αυτό το σύστημα μέχρι να το καταστρέψουμε ολοκληρωτικά. Η επιβίωση της ανθρωπότητας εξαρτάται από την καταστροφή του καπιταλισμού. Δεν παραδινόμαστε, δεν ξεπουλιόμαστε, δεν υποτασσόμαστε.

Μας ενώνει η βεβαιότητα ότι ο αγώνας για την ανθρωπότητα είναι παγκόσμιος. Όπως η εν εξελίξει καταστροφή δεν γνωρίζει σύνορα, εθνικότητες, σημαίες, γλώσσες, κουλτούρες, φυλές, έτσι και ο αγώνας για την ανθρωπότητα είναι σε όλους τους τόπους κάθε στιγμή.

Μας ενώνει η πεποίθηση ότι είναι πολλοί οι κόσμοι που ζουν και αγωνίζονται στον κόσμο.  Και ότι κάθε αξίωση για ομογενοποίηση και ηγεμονία είναι επίθεση ενάντια στην ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης: την ελευθερία.  Η ισότητα της ανθρωπότητας βρίσκεται στο σεβασμό της διαφορετικότητας. Η ομοιότητά της βρίσκεται στην ποικιλομορφία της.

Μας ενώνει η συνειδητοποίηση ότι αυτό που θα μας επιτρέψει να προχωρήσουμε δεν είναι το να επιβάλλουμε το βλέμμα μας, τα βήματά μας, τις συντροφιές, τους δρόμους και τους προορισμούς μας,  αλλά το να ακούσουμε και να κοιτάξουμε τον άλλον που, αν και διαφορετικός, έχει την ίδια λαχτάρα για ελευθερία και δικαιοσύνη.

Για όλους αυτούς του κοινούς λόγους, και χωρίς να εγκαταλείπουμε τις πεποιθήσεις μας ούτε να πάψουμε να είμαστε αυτό που είμαστε, συμφωνήσαμε τα εξής:

Πρώτο – Να πραγματοποιηθούν συναντήσεις, συζητήσεις, ανταλλαγή ιδεών, εμπειριών, αναλύσεων και εκτιμήσεων μεταξύ όσων, με τις διαφορετικές μας αντιλήψεις και στους διαφορετικούς μας χώρους, δεσμευόμαστε στον αγώνα για τη ζωή. Μετά ο καθένας και η καθεμία μπορεί να ακολουθήσει το δικό της δρόμο, μπορεί και όχι. Το να ακούσουμε και να δούμε το άλλο ίσως και να μας βοηθήσει –ίσως και όχι- στα βήματά μας. Αλλά το να γνωρίσουμε το διαφορετικό, είναι επίσης κομμάτι του αγώνα μας και της δέσμευσής μας, είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης μας.

Δεύτερο – Να πραγματοποιηθούν αυτές οι συναντήσεις και δράσεις στις 5 ηπείρους. Όσον αφορά την ευρωπαϊκή ήπειρο να λάβουν χώρα τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβρη και Οκτώβρη του έτους 2021, με την άμεση συμμετοχή μιας μεξικανικής αντιπροσωπείας που θα αποτελείται από το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο-Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης, το Μέτωπο των Λαών για την Υπεράσπιση του Νερού και της Γης των πολιτειών Morelos, Puebla και Tlaxcala και τον EZLN. Και σε μεταγενέστερες ημερομηνίες που μένει να οριστούν, να στηρίξουμε, ανάλογα με τις δυνατότητές μας, την πραγματοποίηση αυτών των συναντήσεων στην Ασία, την Αφρική, την Ωκεανία και την Αμερική.

Τρίτο – Να καλέσουμε όσες και όσους μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες και παρόμοιους αγώνες, όλους τους έντιμους ανθρώπους και όλ@ς τ@ς από κάτω που εξεγείρονται και αντιστέκονται στις πολλές γωνιές του κόσμου, να συμπορευτούν μαζί μας, να συνεισφέρουν,  να στηρίξουν και να συμμετέχουν σε αυτές τις συναντήσεις και τις δράσεις. Και να συνυπογράψουν και να κάνουν δική τους αυτή τη διακήρυξη ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ.

Από μια από τις γέφυρες της αξιοπρέπειας που ενώνουν τις πέντε ηπείρους.

Εμείς.

Πλανήτης Γη

1^η Ιανουαρίου 2021.

Από διάφορες, αλλιώτικες, διαφορετικές, ανόμοιες, άνισες, μακρινές, ξεχωριστές γωνιές του  κόσμου (της τέχνης, της επιστήμης, του αγώνα, της αντίστασης και της εξέγερσης):

Υπογραφές της κοινής διακήρυξης εδώ

---

Δεύτερο Μέρος: Η ΚΑΝΤΙΝΑ

 Το ημερολόγιο; Το τρέχον. Η γεωγραφία; Κάθε γωνιά του κόσμου.

Χωρίς να ξέρετε καλά καλά γιατί, περπατάτε, κρατώντας το χέρι ενός μικρού κοριτσιού. Είστε έτοιμος να την ρωτήσετε πού πηγαίνετε, όταν περνάτε μπροστά από μια καντίνα. Μια μεγάλη φωτεινή επιγραφή, σαν μαρκίζα κινηματογράφου, διαλαλεί: «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕ ΚΕΦΑΛΑΙΑ. Καντίνα-μπαρ» και πιο κάτω «Δεν δεχόμαστε γυναίκες, παιδιά, ιθαγενείς, άνεργους, άλλουες, ηλικιωμέν@ς, μετανάστες και λοιπούς αναλώσιμους». Κάποιο λευκό χέρι έχει προσθέσει“In this place, Black Lives does not matter”. Κι ένα άλλο αντρικό χέρι συμπληρώνει «Γυναίκες, μπορείτε να μπείτε μόνο αν συμπεριφέρεστε σαν άντρες». Στις πλευρές του καταστήματος, βρίσκονται στοιβαγμένα πτώματα γυναικών όλων των ηλικιών και όλων των κοινωνικών τάξεων, αν κρίνουμε από τα κομματιασμένα ρούχα τους. Σταματάτε. Το ίδιο και το κοριτσάκι, που έχει πλέον παραδοθεί. Ρίχνετε μια ματιά από την πόρτα και βλέπετε ένα συρφετό από άντρες και γυναίκες με αντρική συμπεριφορά. Στην μπάρα ή στον πάγκο, ένα αρσενικό κραδαίνει ένα ρόπαλο του μπέιζμπολ, απειλώντας δεξιά και αριστερά. Το πλήθος είναι εμφανώς διχασμένο: από τη μια βρίσκονται αυτοί που χειροκροτούν και από την άλλη όσοι γιουχαΐζουν. Όλοι μοιάζουν μεθυσμένοι, με βλέμμα άγριο, πρόσωπο κατακόκκινο και το σάλιο να γλιστρά στο πιγούνι.

Κάποιος που μάλλον είναι ο πορτιέρης ή κάτι παρεμφερές, σας πλησιάζει και σας ρωτά:

«Θέλετε να περάσετε; Μπορείτε να διαλέξετε την πλευρά που επιθυμείτε. Θέλετε να χειροκροτήσετε ή να επικρίνετε; Όποιο στρατόπεδο κι αν επιλέξετε, σας εγγυόμαστε ότι θα έχετε πολλούς ακόλουθους, likes, σηκωμένους αντίχειρες και ακόμα περισσότερα χειροκροτήματα. Θα γίνετε διάσημος αν σκεφτείτε κάτι πνευματώδες, είτε υπέρ είτε κατά. Και ας μην είναι πολύ έξυπνο, αρκεί να κάνει θόρυβο. Δεν έχει καμία σημασία αν είναι αλήθεια ή ψέματα αυτό που θα πείτε, αρκεί να το φωνάξετε δυνατά».

Εσείς κάνετε μια εκτίμηση της προσφοράς. Σας φαίνεται  ελκυστική, ιδίως τώρα που ούτε σκύλος δεν σας ακολουθεί.

«Είναι επικίνδυνο;», τολμάτε να ρωτήσετε συνεσταλμένα.

Ο μπράβος σας καθησυχάζει: «Ούτε κατά διάνοια. Εδώ βασιλεύει η ατιμωρησία. Δείτε αυτόν που κρατά τώρα το ρόπαλο. Λέει ό,τι βλακεία του κατέβει στο κεφάλι. Οι μεν τον χειροκροτούν, οι δε τον επικρίνουν λέγοντας επίσης βλακείες. Όταν αυτός τελειώσει, θα ανέβει με τη σειρά του κάποιος άλλος. Σας το είπα και προηγουμένως. Δε χρειάζεται να είστε έξυπνος. Για να μη σας πω ότι η εξυπνάδα εδώ αποτελεί εμπόδιο. Εμπρός, θάρρος. Με αυτό τον τρόπο θα ξεχάσετε τις αρρώστιες, τις καταστροφές, τις δυστυχίες, τα ψέματα που γίνονται κυβέρνηση, το αύριο. Εδώ η πραγματικότητα δεν έχει, πραγματικά, καμία σημασία. Αυτό που αξίζει είναι η εκάστοτε μόδα».

Εσείς: «Και τι συζητάνε;».

«Α! Οτιδήποτε. Αμφότεροι επιδίδονται σε επιπολαιότητες και βλακείες, μια και η δημιουργικότητα δεν είναι δα και το φόρτε τους. Αυτό», απαντά ο φύλακας ενώ ρίχνει τρομαγμένος μια ματιά στην κορυφή του κτιρίου.

Το κορίτσι, ακολουθώντας την κατεύθυνση του βλέμματός του, δείχνει προς το ψηλότερο τμήμα του οικοδομήματος, όπου διακρίνεται ένας ολόκληρος όροφος –με τζάμι-καθρέφτη απ’ άκρη σ’ άκρη–  και τον ρωτά:

«Και αυτοί εκεί πάνω είναι υπέρ ή κατά;»

«Α, όχι», απαντά ο άντρας και προσθέτει ψιθυρίζοντας: «Αυτοί είναι τα αφεντικά της καντίνας. Δεν χρειάζεται να εμφανίζονται καθόλου, απλά γίνεται αυτό που διατάζουν».

Έξω, λίγο παρακάτω στο δρόμο, βλέπετε μια ομάδα ανθρώπων που, υποθέτετε, δεν ενδιαφέρθηκε να μπει στην καντίνα και συνέχισε το δρόμο της. Άλλοι τόσοι βγαίνουν από το μέρος αυτό ενοχλημένοι, μουρμουρίζοντας: «είναι αδύνατον να βγάλεις άκρη εκεί μέσα» και «αντί για ‘Η Ιστορία’ θα έπρεπε να ονομάζεται ‘Η Υστερία’». Γελάνε, και απομακρύνονται.

Το κορίτσι σάς κοιτάζει επίμονα. Εσείς διστάζετε…

Και τότε σας λέει: «Μπορείς να μείνεις ή να συνεχίσεις. Απλά πάρε την ευθύνη της απόφασής σου. Η ελευθερία δεν είναι μόνο η ικανότητα να αποφασίζεις τι να κάνεις και να το κάνεις. Ελευθερία σημαίνει επίσης να αναλαμβάνεις την ευθύνη για ό,τι κάνεις και για τις αποφάσεις που παίρνεις».

Χωρίς να έχετε ακόμα πάρει απόφαση, ρωτάτε το κορίτσι: «Κι εσύ πού πας;»

«Στο χωριό μου» λέει το κορίτσι, απλώνοντας τα μικρά της χέρια προς τον ορίζοντα σαν να λέει, «στον κόσμο».

Από τα βουνά του Νοτιοανατολικού Μεξικού.

SupGaleano.

Είναι Μεξικό, είναι το 2020, είναι Δεκέμβρης, είναι ξημέρωμα, κάνει κρύο και μια πανσέληνος  κατάπληκτη κοιτάζει πώς τα βουνά μαζεύονται, τυλίγουν τα naguas[i] τους και σιγά σιγά, πολύ αργά, αρχίζουν να βαδίζουν.

-*-

Από το σημειωματάριο του Γατόσκυλου: Η Esperanza (Ελπίδα) διηγείται στην Defensa (Άμυνα) ένα όνειρο που είδε.  

«Εκεί λοιπόν που κοιμάμαι, βλέπω ένα όνειρο. Φυσικά και ξέρω ότι είναι όνειρο, αφού κοιμάμαι. Και βλέπω ότι είμαι πολύ μακριά. Και ότι υπάρχουν άντρες και γυναίκες και αλλόιες πολύ διαφορετικοί. Δεν τους ξέρω. Μιλάνε μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνω. Και έχουν πολλά χρώματα και πολύ αλλιώτικους τρόπους. Κάνουν πολύ σαματά. Τραγουδούν και χορεύουν, μιλάνε, τσακώνονται, κλαίνε, γελάνε. Και δεν γνωρίζω τίποτα από αυτά που βλέπω. Υπάρχουν κτίρια μεγάλα και μικρά. Υπάρχουν δέντρα και φυτά όπως αυτά εδώ, αλλά διαφορετικά. Πολύ διαφορετικό φαγητό. Οπότε είναι όλα πολύ περίεργα. Αλλά το πιο παράξενο είναι ότι δεν ξέρω γιατί ή πώς, αλλά ξέρω ότι είμαι στο σπίτι μου».

H Esperanza (Ελπίδα) μένει σιωπηλή. Η Defensa Zapatista (Ζαπατιστική Άμυνα) σταματά να κρατά σημειώσεις στο τετράδιό της, κοιτάζει επίμονα την Esperanza (Ελπίδα) για λίγα δευτερόλεπτα και στη συνέχεια τη ρωτά:

«Ξέρεις να κολυμπάς;»

Βεβαιώνω.

Γαβ-μιάου

[i] Παραδοσιακή φούστα ή φόρεμα

Περισσότερες πληροφορίες, γλώσσες και οπτικοακουστικό υλικό η αναδημοσίευση έχει γίνει από εδώ

---

ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ: Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Πώς η Defensa Zapatista (Ζαπατιστική Άμυνα) προσπαθεί να εξηγήσει στην Esperanza (Ελπίδα) την αποστολή του ζαπατισμού και άλλες χαρούμενες σκέψεις.

«Λοιπόν, θα σου εξηγήσω τώρα κάτι πολύ σημαντικό. Δε θα κρατήσεις, όμως, σημειώσεις. Πρέπει να το φυλάξεις στο μυαλό σου. Γιατί το τετράδιο μπορεί να το πετάξεις οπουδήποτε, αλλά το μυαλό το κουβαλάς συνέχεια».

Η Defensa Zapatista (Ζαπατιστική Άμυνα) περπατούσε πάνω κάτω, όπως έκανε και ο μακαρίτης όταν εξηγούσε κάτι πολύ σημαντικό. Η Esperanza (Ελπίδα) καθόταν πάνω σε ένα κορμό στον οποίο, προνοητική όπως ήταν, είχε τοποθετήσει ένα νάιλον πάνω στο υγρό και γεμάτο βρύα,  μανιτάρια και ξερά κλαδάκια, ξύλο.

«Άραγε θα δούμε το μέρος που μας στέλνει ο αγώνας;», αναφώνησε η Defensa (Άμυνα), δείχνοντας με τα χεράκια οπουδήποτε.

Η Esperanza (Ελπίδα) σκέφτεται λίγο την απάντηση, αλλά είναι προφανές ότι η ερώτηση της Defensa (Άμυνα) ήταν ρητορική, δηλαδή, δεν την ενδιέφερε η απάντηση αλλά τα ερωτήματα που έπονται. Κατά την άποψή της, η Defensa Zapatista (Ζαπατιστική Άμυνα)  ακολουθεί την επιστημονική μέθοδο.

«Η ζητούμενο, λοιπόν, δεν είναι να φτάσει κανείς κάπου, αλλά να φτιάξει ένα δρόμο. Αν, δηλαδή,  δεν υπάρχει δρόμος, να τον δημιουργήσει γιατί διαφορετικά πώς;», λέει το κορίτσι κραδαίνοντας μια ματσέτα που ένας θεός ξέρει από πού ξεφύτρωσε – σίγουρα θα την ψάχνουν σε καμιά καλύβα.

«Αυτό είναι, λοιπόν, η πρόβλημα, πως η πρόβλημα άλλαξε, και το πιο σημαντικό τώρα είναι ο δρόμος. Γιατί αν δεν υπάρχει ο δρόμος για εκεί που θέλεις να πας, τότε μάταια ανησυχείς. Τί θα κάνουμε, λοιπόν, αν δεν υπάρχει δρόμος για τον προορισμό μας;»

Η Esperanza (Ελπίδα) απαντά με ικανοποίηση: «Θα περιμένουμε μέχρι να σταματήσει η βροχή, για να μη βραχούμε όταν θα φτιάχνουμε το δρόμο».

Η Defensa (Άμυνα) τραβά τα μαλλιά της, καταστρέφοντας το χτένισμα που έκαναν μισή ώρα να φτιάξουν οι μαμάδες της, και βγάζει μια κραυγή: «Όχι».

Η Esperanza (Ελπίδα) αν και στην αρχή διστάζει, τολμά να πει: «Το ξέρω. Είπαμε ψέματα στον Pedrito ότι θα έχει καραμέλες εκεί που θα πάμε, αλλά δεν υπάρχει δρόμος. Ας βρεθεί πρώτα εκείνος που θα φτιάξει το δρόμο και μετά πέφτουμε με τα μούτρα στις καραμέλες».

Η Defensa (Άμυνα) αντιδρά, λέγοντας: «Σιγά μη ζητήσουμε τη βοήθεια των ηλίθιων αντρών. Ποτέ ποτέ. Εμείς θα τον φτιάξουμε ως γυναίκες που είμαστε.».  

«Φυσικά», λέει η Esperanza (Ελπίδα) «για σκέψου ξαφνικά να βρούμε σοκολάτες».

«Αλλά αν, στην προσπάθειά μας  να ανοίξουμε δρόμο, χαθούμε;», συνεχίζει η Defensa (Άμυνα).

«Φωνάζουμε για βοήθεια; Ρίχνουμε φωτοβολίδες ή καλούμε με το καρακόλ το λαό να έρθει να μας βοηθήσει;», απαντά η Esperanza (Ελπίδα).

Η Defensa (Άμυνα) αντιλαμβάνεται ότι η Esperanza (Ελπίδα) παίρνει τα πράγματα κυριολεκτικά και, επιπλέον, έχει την αποδοχή των υπολοίπων. Για παράδειγμα, το γατόσκυλο γλύφει τα μουστάκια του φαντασιώνοντας μια κατσαρόλα γεμάτη σοκολάτες στο τέλος του ουράνιου τόξου, το μονόφθαλμο άλογο υποψιάζεται ότι μπορεί να υπάρχει καλαμπόκι  με αλάτι και ίσως κανένα δοχείο με πλαστικά μπουκάλια. Η Calamidad (Συμφορά) προβάρει την χορογραφία που σχεδίασε ο SupGaleano, με τίτλο «pas de Chocolat», η οποία περιλαμβάνει βουτιά, σε στυλ ρινόκερου, στην κατσαρόλα.

Ο Elías Contreras, από τη άλλη, είχε βγάλει τη λίμα του, ήδη από τις πρώτες ερωτήσεις, και ακόνιζε τη δίκοπη ματσέτα του.

Πιο πέρα, ένα απροσδιόριστο όν  που μοιάζει με σκαθάρι και κρατά ένα πλακάτ που γράφει: «Λέγε με, Ισμαήλ»[i], συζητά με τον Γερο Αντόνιο για τα πλεονεκτήματα της ακινησίας σε σταθερό έδαφος, επιχειρηματολογώντας: «Όντως, αγαπητέ Queequeg[ii], καμία λευκή φάλαινα δε θα πλησιάσει στο λιμάνι». Ο ηλικιωμένος ιθαγενής ζαπατίστας, ακούσιος δάσκαλος της γενιάς που εξεγέρθηκε ένοπλα το 1994, ακούει προσεκτικά τα επιχειρήματα του ζωυφίου, στρίβοντας ένα τσιγάρο σε φλούδα καλαμποκιού.

Η μικρή Defensa Zapatista (Ζαπατιστική Άμυνα) υποθέτει ότι κινδυνεύει να παρεξηγηθεί,  όπως οι επιστήμες και οι τέχνες: σαν ένα pas de deux που προσμένει την αγκαλιά για τις πιρουέττες και τη στήριξη για ένα porté, σαν ένα φιλμ που περιμένει φυλακισμένο σε ένα κουτί το βλέμμα που θα το απελευθερώσει, σαν μια κούμπια σε προσμονή των γοφών που θα της δώσουν νόημα και προορισμό, σαν ένας κοίλος Cigala χωρίς  το κυρτό του[iii], σαν τη Luz Casal που πηγαίνει να συναντήσει το «υποσχόμενο λουλούδι»[iv], σαν τον Louis Lingg χωρίς τις βόμβες του πάνκ[v], σαν τον Panchito Varona που ψάχνει, πίσω από ένα ακόρντο, τον κλεμμένο Απρίλη[vi], σαν ένα ska χωρίς slam, σαν ένα παγωτό καρύδι χωρίς τον Sup να του αποτίει τιμές.

Αλλά η Defensa (Άμυνα) που είναι και άμυνα και ζαπατιστική, δηλαδή συνεχώς σε αντίσταση και εξέγερση,  ψάχνει με το βλέμμα τη βοήθεια του Γερο Αντόνιο.

«Αλλά οι θύελλες, είτε στη θάλασσα, είτε στη γη, είτε ψηλά στον ουρανό είτε κάτω στο έδαφος δε σέβονται τίποτε. Στρίβουν ακόμα και τα σπλάχνα της γης κάνοντας ανθρώπους, φυτά και ζώα, ανεξαρτήτως χρώματος, μεγέθους ή τρόπου, να υποφέρουν», λέει με σβησμένη φωνή ο Γερο Αντόνιο.

Όλοι σιωπούν, οι μισοί από σεβασμό, οι άλλοι μισοί από φόβο.

Ο Γέρο Αντόνιο συνεχίζει: «Οι γυναίκες και οι άνδρες αναζητούν καταφύγιο από τους ανέμους, τις βροχές και τα ραγισμένα εδάφη, και περιμένουν να περάσει η θύελλα για να δουν τι έχει απομείνει και τι όχι. Αλλά η γη, δεν περιμένει απλά, δουλεύει, προετοιμάζεται για το μετά, γι’ αυτό που έπεται. Και εκεί, στο καταφύγιό της, αρχίζει ήδη να αλλάζει. Η Μάνα Γη δεν περιμένει να τελειώσει η καταιγίδα για να δει τι θα κάνει. Αρχίζει από πριν να χτίζει. Γι’ αυτό οι σοφοί λένε ότι το αύριο δεν έρχεται έτσι απλά, δεν εμφανίζεται ξαφνικά, παραμονεύει στις σκιές και, αυτός πού ξέρει να κοιτάξει, το βρίσκει στις ρωγμές της νύχτας. Γι’ αυτό οι άντρες και οι γυναίκες του καλαμποκιού, όταν σπέρνουν, ονειρεύονται την τορτίγια, το ατόλε, το ποσόλ, το ταμάλε και το μαρκεσότε[vii] . Δεν υπάρχουν ακόμη, αλλά ξέρουν ότι θα υπάρξουν και αυτό είναι που οδηγεί τη δουλειά τους. Κοιτάζοντας το χωράφι τους, βλέπουν τους καρπούς του πριν ακόμη ο σπόρος αγγίξει το έδαφος. 

Οι άντρες και οι γυναίκες του καλαμποκιού, δεν βλέπουν μόνο αυτό τον κόσμο και τους πόνους του, βλέπουν και τον κόσμο που πρέπει να αναδυθεί και φτιάχνουν το δρόμο τους. Τρία βλέμματα έχουν: ένα για ό,τι έχει προηγηθεί, ένα για το τώρα, και ένα γι’ αυτό που έπεται. Έτσι ξέρουν ότι σπέρνουν έναν θησαυρό: το βλέμμα».

Η Defensa (Άμυνα) συγκατανεύει με ενθουσιασμό. Καταλαβαίνει ότι ο Γέρο Αντόνιο κατανοεί το επιχείρημα που αδυνατούσε να εξηγήσει. Δύο γενιές διαφορετικές στα ημερολόγια και τις γεωγραφίες στήνουν μια γέφυρα που πάει κι έρχεται… όπως οι δρόμοι.

«Σωστό!», φωνάζει σχεδόν το κορίτσι και κοιτάζει τρυφερά τον γέροντα.

Και συνεχίζει εκείνη: «Αν ήδη ξέρουμε πού πάμε, αυτό σημαίνει ότι ξέρουμε ήδη πού δεν θέλουμε να πάμε. Έτσι, το κάθε μας βήμα μας απομακρύνει από ορισμένα μέρη και μας φέρνει πιο κοντά σε άλλα. Δεν έχουμε φτάσει ακόμη, αλλά ο δρόμος που φτιάχνουμε μας δείχνει ήδη τον προορισμό. Αν θέλουμε να φάμε ταμάλες, δεν θα φυτέψουμε κολοκύθες.»

Όλο το κοινό κάνει μια γκριμάτσα αηδίας απόλυτα κατανοητή, καθώς φαντάζεται μια φρικτή κολοκυθόσουπα.

«Αντιμετωπίζουμε τη θύελλα με όσα γνωρίζουμε, αλλά προετοιμάζουμε ήδη αυτό που έρχεται. Και το προετοιμάζουμε από τώρα. Γι΄ αυτό πρέπει να ταξιδέψει ο λόγος μακριά. Δεν έχει σημασία αν αυτός που τον αρθρώνει δεν θα βρίσκεται πια εκεί, το σημαντικό είναι να φτάσει ο σπόρος σε γόνιμο έδαφος και να αναπτυχθεί μαζί με άλλους. Δηλαδή να τους στηρίζει. Αυτή είναι η αποστολή μας: να είμαστε σπόροι που αναζητούν άλλους σπόρους», αποφαίνεται η Defensa Zapatista (Ζαπατιστική Άμυνα) και, απευθυνόμενη στην Esperanza (Ελπίδα), ρωτά:  «Κατάλαβες;»

Η Esperanza (Ελπίδα) σηκώνεται όρθια και, με όλη την σοβαρότητα των εννέα χρόνων της, απαντά:

«Ναι, φυσικά το κατάλαβα ότι ούτως ή άλλως θα πεθάνουμε άθλια»

Και, σχεδόν αμέσως, προσθέτει: «Αλλά θα το κάνουμε να αξίζει».

Όλοι χειροκροτούν.

Για να ενισχύσει το «να αξίζει» της Esperanza (Ελπίδας), ο Γέρο Αντόνιο βγάζει από την τσάντα του ένα σακουλάκι με σοκολάτες που αποκαλούνται «φιλάκια».

Το γατόσκυλο με ένα σάλτο βουτάει μια γενναία ποσότητα και το μονόφθαλμο άλογο προτιμά να συνεχίσει να μασουλά το πλαστικό μπουκάλι του.

Ο Elías Contreras, επιτροπή έρευνας του ezln, επαναλαμβάνει σιγανά: «θα το κάνουμε να αξίζει» και στέλνει την καρδιά και τη σκέψη του στον αδελφό Samir Flores[viii] και σε ός@ς συγκρούονται, με μοναδικό μέσο την αξιοπρέπεια τους, με τον φωνακλά κλέφτη του νερού και της ζωής που κρύβεται πίσω από τα όπλα του επιστάτη, εκείνου που καλύπτει με την πολυλογία του την τυφλή υπακοή που οφείλει στο Αφεντικό : πρώτα χρήμα, μετά χρήμα, και στο τέλος πάλι χρήμα. Ποτέ δικαιοσύνη, ποτέ ελευθερία, ποτέ ζωή.

Το σκαθάρι αρχίζει να λέει πώς μια σοκολάτα το έσωσε από τον θάνατο στη στέπα της Σιβηρίας καθώς πήγαινε, από τη γη των Sami[ix] -όπου τραγούδησε το Yoik[x]– στα εδάφη των  Selkup[xi], για να τιμήσει τον Κέδρο, το δέντρο της ζωής. «Πήγα για να μάθω. Αυτό το σκοπό έχουν τα ταξίδια. Γιατί υπάρχουν αντιστάσεις και εξεγέρσεις που δεν είναι λιγότερο σημαντικές και ηρωικές επειδή βρίσκονται σε μακρινά ημερολόγια και γεωγραφίες» λέει, καθώς απελευθερώνει με τα πολλαπλά ποδαράκια του τη σοκολάτα από την φυλακή του γυαλιστερού αλουμινόχαρτου, χειροκροτώντας και καταβροχθίζοντας ταυτόχρονα ένα κομμάτι.

Από την άλλη, η Calamidad (Συμφορά) έχει καταλάβει καλά ότι πρέπει να σκεφτούμε αυτό που έπεται, και με τα χεράκια της πασαλειμμένα με σοκολάτα, δηλώνει ενθουσιασμένη: «Ας παίξουμε ποπ κορν!»

-*-

Από το Ζαπατιστικό Κέντρο Ναυτικής- Χερσαίας Εκπαίδευσης.

Ο SupGaleano παραδίδοντας μαθήματα » Διεθνιστικού Γεμετού«.
Μεξικό, Δεκέμβριος του 2020.

Από το σημειωματάριο του Γατόσκυλου: Ο θησαυρός είναι το άλλο.

«Στο τέλος, με κοίταξε αργά με το μοναδικό του μάτι και μου είπε: «Σε περίμενα, Don Durito. Να ξέρεις ότι είμαι ο τελευταίος από τους αληθινούς πειρατές που ζει στον κόσμο. Και λέω από τους  «αληθινούς» γιατί τώρα υπάρχουν αμέτρητοι  «πειρατές»  σε οικονομικά κέντρα και μεγάλα κυβερνητικά ανάκτορα που κλέβουν, σκοτώνουν, καταστρέφουν και λεηλατούν χωρίς ποτέ τους να έχουν αγγίξει νερό εκτός από αυτό των μπανιέρων τους. Αυτή είναι η αποστολή σου (μου δίνει ένα φάκελο με παλιές περγαμηνές): να βρεις τον θησαυρό και να τον βάλεις σε ένα ασφαλές μέρος. Τώρα, συγχώρεσέ με, αλλά πρέπει να πεθάνω».

Και λέγοντας αυτά, άφησε το κεφάλι του να πέσει στο τραπέζι. Ναι, ήταν νεκρός. Ο παπαγάλος πέταξε και βγήκε από ένα παράθυρο φωνάζοντας: «Ανοίξτε δρόμο να περάσει ο εξόριστος της Μυτιλήνης, ανοίξτε δρόμο να περάσει ο μπάσταρδος γιος της Λέσβου, το καμάρι του Αιγαίου. Άνοιξε, φοβερή κόλαση, τις εννιά πόρτες σου, γιατί εκεί θα ξεκουραστεί ο μεγάλος Μπαρμπαρόσα[xii]. Βρήκε αυτόν που θα ακολουθήσει τα βήματά του, και τώρα κοιμάται εκείνος που έκανε τον ωκεανό δάκρυ. Με τη Μαύρη Ασπίδα θα σαλπάρει τώρα το καμάρι των αληθινών Πειρατών». Κάτω από το παράθυρο, απλωνόταν το σουηδικό λιμάνι του Γκέτεμποργκ, και, στο βάθος, ένα nyckelharpa[xiii]  έκλαιγε…»

Don Durito de la Lacandona. Οκτώβρης του 1999[xiv]. 

Παράρτημα: Τρία παραληρήματα, δύο ομάδες, και ένας αντάρτης.

Αν ακολουθήσουμε τη διαδρομή του Ναυάρχου Maxo, νομίζω ότι θα φτάσουμε γρηγορότερα περπατώντας από τον Βερίγγειο Πορθμό.

Περισσότερες πληροφορίες, γλώσσες και οπτικοακουστικό υλικό η αναδημοσίευση έχει γίνει από εδώ

---

Tέταρτο μέρος: Η ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΑΥΤΟΥ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ

Οκτώβριος 2020

Συνέβη πριν από 35 Οκτώβρηδες.

Ο Γερο Αντόνιο κοιτά τη φωτιά που αντιστέκεται στη βροχή. Κάτω από το βρεγμένο ψάθινο καπέλο, ανάβει με ένα μισοκαμμένο κούτσουρο το τσιγάρο που μόλις είχε στρίψει. Η φωτιά διατηρείται, κρυμμένη κάτω από τους κορμούς. Ενίοτε, τη βοηθά ο άνεμος και με την πνοή του ζωηρεύει τα κάρβουνα που κοκκινίζουν από θυμό.

Το στρατόπεδο είναι το περίφημο «Watapil», στην λεγόμενη “Sierra Cruz de Plata” που υψώνεται ανάμεσα στα υγρά χέρια των ποταμών Jataté και Perlas. Βρισκόμαστε στο έτος 1985 και ο Οκτώβρης υποδέχεται την ομάδα με μια καταιγίδα, προμήνυμα των επόμενων ημερών. Η ψηλή αμυγδαλιά (που θα ξαναβαφτίσει αυτό το βουνό στην αντάρτικη γλώσσα), κοιτά με συμπόνοια στα πόδια της αυτή τη μικρή, πολύ μικρή, ασήμαντη χούφτα από άντρες και γυναίκες. Πρόσωπα χαραγμένα, δέρματα ισχνά, το βλέμμα λαμπερό (ίσως από τον πυρετό, το πείσμα, το φόβο, το παραλήρημα, την πείνα, την αϋπνία), κουρελιασμένα τα καφέ και μαύρα ρούχα, και οι μπότες παραμορφωμένες από τις λιάνες[i] που προσπαθούν να κρατήσουν τις σόλες στη θέση τους.

Τα λόγια του Γερο Αντόνιο αργά, μόλις που ακούγονται μες στη βοή της καταιγίδας.  Τους μιλά σα να απευθυνόταν στον εαυτό του:

«Ο Τύραννος θα έρθει ξανά για να επιβάλλει στο χρώμα της γης τον σκληρό του λόγο, το εγώ του που δολοφονεί τη λογική, τη δωροδοκία που μεταμφιέζεται σε ελεημοσύνη.

Θα έρθει η μέρα που ο θάνατος θα φορέσει τα πιο απάνθρωπα ρούχα του. Με ενισχυμένα τα βήματά της με τροχούς και ουρλιαχτά, η μηχανή που μολύνει τα μονοπάτια, θα καλύψει την καταστροφή με το ψέμα της ευημερίας που θα σπείρει. Όποιος αντισταθεί σε αυτή την αντάρα που τρομοκρατεί φυτά και ζώα, θα χαθεί και από τη ζωή και από τη μνήμη. Με μολύβι από την πρώτη, με το ψέμα από τη δεύτερη. Η νύχτα θα γίνει μεγαλύτερη, ο πόνος απέραντος και ο θάνατος πιο θανατερός.

Οι Aluxo´ob[ii] θα προειδοποιήσουν τότε τη μάνα γη, λέγοντας: “Έρχεται ο θάνατος, μητέρα, έρχεται σκοτώνοντας”.

Θα ξυπνήσει, τότε, η μάνα γη, η πρώτη μητέρα – ταράζοντας τον ύπνο των παπαγάλων, των μακάο και των τουκάν -, και θα απαιτήσει να πάρει πίσω το αίμα των προστατών και προστατριών της. Απευθυνόμενη στα παιδιά της, θα πει:

“Οι μεν θα πάτε να χλευάσετε τον εισβολέα. Οι άλλες θα πάτε να καλέσετε το αδελφικό αίμα. Μη σας τρομάζουν τα νερά, μη σας πτοούν τα κρύα και οι ζέστες. Ανοίξτε δρόμους εκεί που δεν υπάρχουν. Σκαρφαλώστε σε ποτάμια και θάλασσες. Πλεύστε σε βουνά. Πετάξτε σε βροχές και σύννεφα. Γίνετε νύχτα, γίνετε μέρα, αχάραγα ξεκινήστε και ξυπνήστε το σύμπαν. Πολλά είναι τα ονόματα και τα χρώματά μου, αλλά μια η καρδιά μου, και ο θάνατός μου θα είναι θάνατος των πάντων. Μην ντρέπεστε για το χρώμα του δέρματος που σας έδωσα, ούτε για το λόγο που φύτεψα στα στόματά σας, ούτε για το ανάστημα, που σας κρατά τόσο κοντά σε μένα. Γιατί εγώ θα δώσω φως στα βλέμματά σας, ζεστασιά στ’ αυτιά σας και δύναμη στα πόδια και τα χέρια σας. Μη φοβάστε τους διαφορετικούς τρόπους και τα διαφορετικά χρώματα, ούτε τα αλλιώτικα μονοπάτια. Γιατί είναι μια η καρδιά που σας έδωσα, ένας ο νους και ένα το βλέμμα”.

Τότε, κάτω από την πολιορκία των Aluxo´ob, θα διαλυθούν οι μηχανές της θανάσιμης απάτης, θα συντριβεί η υπεροψία και η απληστία της θα καταστραφεί. Οι ισχυροί θα φέρουν ανδρείκελα από άλλες χώρες για να επιδιορθώσουν τη διαλυμένη μηχανή. Αυτοί, αφού ελέγξουν τα σπλάχνα των μηχανών του θανάτου και βρουν την αιτία της βλάβης θα πουν: “είναι γεμάτες αίμα”. Στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν την αιτία αυτού του φοβερού θαύματος, θα ανακοινώσουν στα αφεντικά τους: “δεν ξέρουμε το λόγο. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι το αίμα αυτό κατάγεται από το αίμα των αυτοχθόνων”.

Και τότε, εκεί στα μεγάλα αρχοντικά όπου ο Ισχυρός μεθά και κακοποιεί, θα πέσει το κακό πάνω του σαν βροχή. Το παράλογο θα εισβάλλει στα εδάφη του και από τις πηγές θα αναβλύζει αίμα αντί για νερό. Θα μαραθούν οι κήποι του και η καρδιά όσων είναι στη δούλεψή του και τον υπηρετούν. Ο ισχυρός θα φέρει τότε άλλους υποτελείς για να τους χρησιμοποιήσει. Θα έρθουν από άλλη γη. Και μεταξύ ίσων θα γεννηθεί το μίσος που τρέφει το χρήμα και ο αλληλοσπαραγμός, ο θάνατος και η καταστροφή όσων μοιράζονται την ιστορία και τον πόνο.

Εκείνοι που πριν ζούσαν και δούλευαν τη γη, θα γίνουν υπηρέτες και σκλάβες του Ισχυρού στα χώματα και κάτω από τους ουρανούς των προγόνων τους. Θα δουν τη δυστυχία να πέφτει στα σπίτια τους. Οι κόρες και οι γιοί τους, θα χαθούν βουτηγμένοι στη σήψη της διαφθοράς και του εγκλήματος. Θα αναβιώσει το δικαίωμα “της πρώτης νύχτας”[iii] με το οποίο το χρήμα δολοφονεί την αθωότητα και την αγάπη. Τα μωρά θα αρπάξουν από την αγκαλιά των μανάδων τους και τη σάρκα τους θα γευτούν οι μεγάλοι Άρχοντες, για να ικανοποιήσουν την αχρειότητα και την κτηνωδία τους. Για το χρήμα ο γιος θα σηκώσει το χέρι στους γονείς και ο θρήνος θα ντύσει τα σπίτια τους. Η κόρη θα χαθεί στο σκοτάδι ή στο θάνατο, δολοφονημένη η ζωή και η ύπαρξή της από τους Άρχοντες και το χρήμα. Άγνωστες ασθένειες θα χτυπήσουν όσους για ψίχουλα πούλησαν την αξιοπρέπεια τη δική τους και των αγαπημένων τους, όσους πρόδωσαν τη φυλή, το αίμα και την ιστορία τους, όσους κατασκεύασαν και διέσπειραν το ψέμα.

Η μάνα Ceiba, που βαστάζει τους κόσμους, θα φωνάξει τόσο δυνατά που ακόμα και ο πιο απομονωμένος και κουφός άνθρωπος θα ακούσει την πληγωμένη της κραυγή. Και 7 μακρινές φωνές θα την πλησιάσουν. Και 7 μακρινά χέρια θα την αγκαλιάσουν. Και 7 διαφορετικές γροθιές θα ενωθούν μαζί της. Η Μάνα Ceiba θα σηκώσει τότε τα μεσοφόρια και τα χιλιάδες πόδια της θα ποδοπατήσουν και θα ξηλώσουν τους δρόμους με τις σιδερένιες ράγες. Οι τροχοφόρες μηχανές θα βγουν από τους μεταλλικούς δρόμους. Τα νερά θα ξεχειλίσουν από τα ποτάμια και τις λίμνες, και η θάλασσα θα βρυχάται από οργή. Θ’ ανοίξουν τότε σε όλους τους κόσμους τα έγκατα της γης και του ουρανού.

Τότε, η μάνα γη, η πρώτη μητέρα, θα σηκωθεί και με φωτιά θα πάρει πίσω το σπίτι και τον τόπο της. Πάνω από τα υπεροπτικά κτίρια της Εξουσίας, θα μεγαλώνουν δέντρα, φυτά και ζώα, και στις καρδιές τους θα ζει ξανά ο Votán Zapata[iv], ο προστάτης και η καρδιά του λαού. Και ο ιαγουάρος θα βαδίσει εκ νέου στα αρχαία μονοπάτια, κυριαρχώντας ξανά εκεί που κάποτε βασίλευαν το χρήμα και οι δούλοι του.

Ο ισχυρός δε θα πεθάνει προτού δει την άξεστη αλαζονεία του να καταρρέει αθόρυβα. Και ψυχορραγώντας, ο Τύραννος θα ξέρει ότι δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια κακή ανάμνηση, σε έναν κόσμο που εξεγέρθηκε και αντιστάθηκε στο θάνατο που πρόσταζε η εξουσία του.

Αυτό λέγεται ότι λένε οι παντοτινοί νεκροί, αυτοί που θα πεθάνουν ξανά, αλλά αυτή τη φορά για να ζήσουν.

Να ακουστεί ο λόγος σε κοιλάδες και βουνά, σε λαγκάδια και πεδιάδες˙ να τον τραγουδά συνεχώς το πουλί tapacamino[v] προαναγγέλλοντας τα βήματα της αδελφικής καρδιάς˙ η βροχή και ο ήλιος να τον φυτεύουν στο βλέμμα εκείνων που κατοικούν σε αυτή τη γη. Και ο άνεμος να τον πηγαίνει μακριά για να φωλιάσει στην συντροφική σκέψη.

Γιατί αυτοί οι ουρανοί και αυτά τα χώματα θα δουν πράγματα φοβερά και καταπληκτικά.

Και ο ιαγουάρος θα βαδίσει εκ νέου στα αρχαία μονοπάτια, κυριαρχώντας ξανά εκεί που κάποτε βασίλευαν το χρήμα και οι δούλοι του».

Ο Γερο Αντόνιο σιώπησε, και μαζί του, σιώπησε και η βροχή. Τίποτε δεν κοιμάται. Τα πάντα ονειρεύονται.

***

Από τα βουνά του Νοτιοανατολικού Μεξικού

SupGaleano

Μεξικό, Οκτώβριος 2020.

Από το Σημειωματάριο του Γατόσκυλου: Δεύτερο μέρος. – Οι πιρόγες.

Σας θυμίζω ότι τα σύνορα μεταξύ των χωρών υπάρχουν μόνο για να στοιχειοθετείται το έγκλημα του «λαθρεμπορίου» και να δικαιολογούνται οι πόλεμοι. Είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν τουλάχιστον δύο πράγματα που βρίσκονται πάνω και από τα σύνορα: το ένα είναι το έγκλημα που, μεταμφιεσμένο σε εκσυγχρονισμό, μοιράζει τη δυστυχία παγκοσμίως. Το άλλο είναι η ελπίδα ότι ντροπή υπάρχει μόνο όταν δεν ακολουθούμε σωστά τα βήματα στο χορό και όχι όταν κοιτάζουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη. Για να τελειώνουμε με το πρώτο και για να κάνουμε το δεύτερο να ανθίσει, το μόνο που χρειάζεται είναι να αγωνιστούμε και να γίνουμε καλύτεροι. Όλα τα άλλα, αυτά που γεμίζουν τις βιβλιοθήκες και τα μουσεία, θα έρθουν μόνα τους. Δεν χρειάζεται να κατακτήσουμε τον κόσμο, αρκεί να τον φτιάξουμε από την αρχή. Αυτά. Σας εύχομαι υγεία και να θυμάστε ότι, για τον έρωτα, το κρεβάτι είναι μόνο μια πρόφαση, για το χορό, η  μουσική είναι μόνο ένα στολίδι και για τον αγώνα η εθνικότητα δεν είναι παρά ένα ατύχημα εντελώς συμπτωματικό.

Δον Ντουρίτο της Λακαντόνα, 1995.[vi]

Ο SubMoy έλεγε στον Maxo ότι θα έπρεπε μάλλον να δοκιμάσουν να βάλουν ξύλο από μπάλσα (εδώ το λένε «φελλό»), αλλά ο ναυπηγός ισχυριζόταν ότι, όσο πιο ελαφρύ είναι το καράβι, τόσο ευκολότερα θα παρασυρόταν από το ρεύμα. «Μα αφού είπες ότι δεν υπάρχουν ρεύματα στη θάλασσα». «Ναι, αλλά αν υπάρχουν;», αντέκρουσε ο Maxo. Ο SubMoy είπε τότε στους υπόλοιπους συντρόφους της Παράνομης Επαναστατικής Ιθαγενικής Επιτροπής να προχωρήσουν στην επόμενη δοκιμή: πιρόγες.

Άρχισαν να λαξεύουν διάφορες πιρόγες. Με τσεκούρια και ματσέτες έδιναν μορφή και ναυτική καριέρα σε κορμούς που αρχικά προορίζονταν να γίνουν καυσόξυλα. Λόγω της ολιγόλεπτης απουσίας του SubMoy, απευθύνθηκαν στον SupGaleano ρωτώντας αν θα βάφτιζαν τα σκάφη. «Ναι, φυσικά», απάντησε αφηρημένος ο Sup, ενώ παρακολουθούσε τον Monarca που επιδιόρθωνε ένα παλιό πετρελαιοκινητήρα.

Άρχισαν, λοιπόν, να σχεδιάζουν και να ζωγραφίζουν ονόματα λογικά και διακριτικά στις πλευρές των σκαφών. Το ένα ονομαζόταν: «Ο κολυμβητής και θαλασσοπηδήχτρας Chompiras[vii]». Το άλλο: «Ο διεθνιστής. Άλλο το ένα και άλλο το don‘t fuck me, κουμπάρε». Ή το: «Έρχομαι σε λιγάκι, δεν αργώ αγάπη μου». Σε ένα άλλο πιο πέρα έγραφε: «Αφού μας καλέσατε, ας προσέχατε». Οι του puy[viii] Jacinto Canek[ix] βάφτισαν τη δική τους «Jean Robert»[x]. Αυτός ήταν ο δικός τους τρόπος για να τους συνοδεύει στο ταξίδι.

Σε μια άλλη πιο μακριά καταφέρνουμε να διαβάσουμε: «Προς τί τα κλάματα με τόσο άφθονο αλμυρό νερό;» Και ακολουθούσαν οι λεπτομέρειες: «Αυτό το καράβι κατασκευάστηκε από τη Ναυτική Επιτροπή του αυτόνομου εξεγερμένου ζαπατιστικού δήμου “Μας επικρίνουν που βάζουμε τόσο μεγάλα ονόματα στις MAREZ[xi] και στα Καρακόλ, αλλά ποσώς μας ενδιαφέρει”, του Συμβουλίου Καλής Διακυβέρνησης “Επίσης”. Βραχύβιο προϊόν. Ημερομηνία λήξης: εξαρτάται. Τα σκάφη μας δεν βυθίζονται, απλά λήγουν. Δεν είναι το ίδιο. Προσλήψεις κατασκευαστών πιρόγας και μουσικών στα CRAREZ[xii] (στο συμβόλαιο δεν περιλαμβάνεται η μαρίμπα ούτε ο ηχητικός εξοπλισμός – γιατί τι θα γίνει αν βυθιστούν και μετά δεν αντικατασταθούν; -, αλλά θα δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό στο τραγούδι…. Εντάξει, στο περίπου. Εξαρτάται). Αυτή η πιρόγα είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο της αντίστασης. Συνεχίζεται στην επόμενη πιρόγα…» (εννοείται πως θα έπρεπε να κάνεις το γύρο της πιρόγας και των εσωτερικών της τοιχωμάτων για να διαβάσεις ολόκληρο το όνομα. Ναι, έχετε δίκιο, μέχρι το εχθρικό υποβρύχιο να μεταδώσει ολόκληρο το όνομα το σκάφος θα έχει αριβάρει στις ευρωπαϊκές ακτές).

Κι ενώ λάξευαν τους κορμούς, άρχισε το σούσουρο. Ο αγαπημένος Amado είπε στον Pablito που είπε στον Pedrito που ενημέρωσε την Defensa Zapatista (Ζαπατιστική Άμυνα) που το συζήτησε με την Esperanza (Ελπίδα) που προειδοποίησε την Calamidad (Συμφορά) λέγοντας «αλλά μην το πεις σε κανένα» που το ψιθύρισε στις μαμάδες της που το ανακοίνωσαν στην ομάδα «ως γυναίκες που είμαστε».

Όταν ο SupGaleano άκουσε τις γυναίκες να έρχονται, σήκωσε τους ώμους και, φτύνοντας τα κομμάτια του στομίου της πίπας του, έδωσε στον Monarca το κλειδί 2,5 εκατοστών που ονομάζουν ισπανικό.

Μετά από λίγο φτάνει ο Jacobo: «Εϊ, Sup θα καθυστερήσει ο SubMoy;»

«Δεν έχω ιδέα», απάντησε ο SupGaleano, κοιτώντας απελπισμένος την σπασμένη του πίπα.

 «Εσύ ξέρεις πόσοι θα ταξιδέψουν;», συνέχισε ο Jacobo.

 «Όχι ακόμα.», απάντησε ο Sup, «Η Ευρώπη των από κάτω δεν έχει απαντήσει πόσους μπορεί να δεχθεί. Γιατί;»

«Ε, να… έλα καλύτερα για να δεις και μόνος σου», του αποκρίθηκε ο Jacobo.

Ο SupGaleano κοιτώντας το ζαπατιστικό στόλο σπάει κι άλλη πίπα. Παραταγμένες στην όχθη του ποταμού οι 6 πιρόγες με τα ακατανόητα ονόματα, είχαν γεμίσει γλάστρες και λουλούδια.

«Τι είναι αυτό;», ρώτησε ο Sup για τους τύπους.

«Είναι το κάργκο των συντροφισσών», απάντησε παραδομένος ο Rubén.

«Το κάργκο τους;», ξαναρώτησε ο Sup.

«Ναι, ήρθαν, φόρτωσαν τα φυτά και το μόνο που είπαν ήταν “θα χρειαστούμε και αυτά”. Αργότερα ήρθε ένα κοριτσάκι – δεν ξέρω το όνομά της – και ρωτούσε αν το ταξίδι θα κρατήσει πολύ, αν θα αργήσουμε να πάμε εκεί που είναι να πάμε. Όταν τη ρώτησα γιατί και αν θα ταξιδέψουν και οι μαμάδες της, μου απάντησε «Όχι». Άρχισε λοιπόν να μου εξηγεί πως ήθελε να στείλει ένα δεντράκι, μικρούλι, και αν το ταξίδι κρατήσει πολύ θα είναι πια μεγάλο όταν φτάσουμε και με το δυνατό ήλιο θα μπορούμε να πίνουμε το pozol μας στη σκιά του», αποκρίθηκε ο Rubén.

«Αλλά αφού είναι όλα ίδια», παραπονέθηκε ο Sup (εννοώντας, βεβαίως, τα φυτά).

«Όχι», απάντησε η Alejandra από την Παράνομη Επαναστατική Ιθαγενική Επιτροπή. «Αυτό είναι estafiate, για τον πονόκοιλο, αυτό θυμάρι, αυτό μέντα, εκεί έχουμε χαμομήλι, ρίγανη, μαϊντανό, κόλιαντρο, δάφνη, άγριο σπανάκι, αλόη. Αυτό εδώ είναι για τη διάρροια, αυτό για τα καψίματα, αυτό για την αϋπνία, αυτό για τον πονόδοντο, το άλλο για τους κολικούς, αυτό λέγεται «πανάκεια», αυτό εκεί είναι για τον έμετο, επίσης έχουμε moma[xiii], βρωμόχορτο[xiv], σχοινόπρασο, απήγανο, γεράνια, γαρύφαλλα, τουλίπες, τριαντάφυλλα, νυχάκια και ούτω καθ’εξής.»

Ο Jacobo ένιωσε την υποχρέωση να διευκρινίσει: «Με το που τελειώναμε την πιρόγα, και γυρνάγαμε, τί να δούμε: βουνό από φυτά. Ήδη έχουν γεμίσει 6 πιρόγες. Γι’ αυτό ρωτώ αν θα φτιάξουμε κι άλλες, γιατί θα τις τιγκάρουν κι αυτές».

«Αλλά αν στείλετε όλα αυτά, πού θα χωρέσουν οι σύντροφοι;», προσπάθησε να πει ο Sup στη συντρόφισσα, συντονίστρια των γυναικών, που ήταν φορτωμένη με δύο γλάστρες στα χέρια και ένα μωρό στην πλάτη.

«Α! Γιατί θα έρθουν και άντρες;», τον ρώτησε εκείνη.

« Εν πάση περιπτώσει. Εδώ ούτε οι γυναίκες δε χωράνε», διαμαρτυρήθηκε ο Sup στα πρόθυρα νευρικού κλονισμού.

«Α! Εμείς δε θα πάμε με καράβι. Θα πάμε αεροπορικώς για να μην ξεράσουμε. Εντάξει, μπορεί λίγο, αλλά όχι τόσο πολύ», του αποκρίθηκε η συντρόφισσα.

«Και ποιός σας είπε ότι εσείς θα πάτε αεροπορικώς;», ρώτησε ο Sup.

«Εμείς το λέμε.», απάντησε εκείνη.

«Και πώς σας ήρθε να πάρετε αυτή την απόφαση;», την ξαναρώτησε ο Sup.

«Ήρθε η Esperanza στη συνέλευση των γυναικών και μας ενημέρωσε ότι όλες θα βρούμε οικτρό θάνατο αν ταξιδέψουμε μαζί με τους καταραμένους άντρες. Το σκεφτήκαμε λοιπόν στη συνέλευση και αποφασίσαμε το εξής: δε φοβόμαστε και είμαστε διατεθειμένες και αποφασισμένες να βρουν οι άντρες οικτρό θάνατο αντί για μας.

Κάναμε λοιπόν τους υπολογισμούς μας και αποφασίσαμε να νοικιάσουμε το αεροπλάνο που αγόρασε ο Calderón[xv] για τον Peña Nieto[xvi], το οποίο οι σημερινές κακές κυβερνήσεις δεν ξέρουν τι να το κάνουν. Λένε πως το εισιτήριο κοστίζει 500 πέσος. Έχουν ήδη γραφτεί 111 συντρόφισσες, αλλά νομίζω πως λείπουν οι ποδοσφαιρικές ομάδες των γυναικών της πολιτοφυλακής. Έτσι, αν πάμε μόνο 111, θα μας κόστισει 55.000 πέσος, αλλά επειδή οι γυναίκες με μωρά πληρώνουν τα μισά, μιλάμε για 27.750. Αν αφαιρέσουμε το ΦΠΑ και την έκπτωση για τα έξοδα παράστασης, το κόστος πέφτει περίπου στα 10.000 πέσος για όλες. Και αυτό εφόσον δεν υποτιμηθεί το δολάριο, γιατί σε αυτή την περίπτωση το κόστος μειώνεται κι άλλο. Και για να μην υπάρχουν γκρίνιες για τα έξοδα, θα τους δώσουμε το βόδι του κουμπάρου μου, που είναι ολόιδιο, ας μην πω ποιός, αλλά τι να κάνουμε έτσι είναι όλοι οι μάτσο».

Ο SupGaleano έμεινε άφωνος, προσπαθώντας να θυμηθεί πού στο διάολο είχε αφήσει την πίπα έκτακτης ανάγκης. Βλέποντας, όμως, ότι οι γυναίκες είχαν αρχίσει να κουβαλούν και κότες, κόκορες, κοτόπουλα, γουρούνια, πάπιες και γουαχολότε[xvii], είπε στον Monarca: «Φώναξε τον SubMoy και πες του να έρθει γρήγορα. Είναι πολύ επείγον».

Η πομπή γυναικών, φυτών και ζώων επεκτεινόταν πέρα από το βοσκοτόπι. Την ακολουθούσε η συμμορία της μικρής Defensa Zapatista (Ζαπατιστική Άμυνα): μπροστά βρισκόταν ο Pablito με το άλογό του, που τώρα ακολουθεί τακτική τύπου «αν δεν μπορείς να τις νικήσεις, πήγαινε με τα νερά τους», τον ακολουθούσε ο αγαπημένος Amado με το ποδήλατό του – με τη μια ρόδα τρύπια -. Πιο πίσω ήταν το γατόσκυλο με ένα κοπάδι αγελάδων. Η Defensa και η Esperanza μετρούσαν τις πιρόγες για να δουν αν χωρούσαν τα τέρματα του ποδοσφαίρου. Το μονόφθαλμο άλογο είχε κρεμασμένο στη μουσούδα του ένα διχτάκι με πλαστικά μπουκάλια. Η Calamidad πέρασε κουβαλώντας ένα γουρουνάκι που στρίγγλιζε από φόβο, μήπως το ρίξουν στο ποτάμι για να το σώσουν μετά… Όχι;

Η πομπή έκλεινε με κάτι που έμοιαζε υπερβολικά με σκαθάρι. Είχε μια πειρατική καλύπτρα στο δεξί μάτι, ένα συρματόσχοινο – σαν γάντζο – στο ένα του ποδαράκι και στο άλλο μια απομίμηση ξύλινου ποδιού, που στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά μια αγκίδα από κάποια πριονισμένη λιάνα. Το παράξενο ον, κραδαίνοντας ένα μικρό έλασμα από μάσκα, απήγγειλε με αξιοθαύμαστη φωνή: «Με δέκα κανόνια στην κάθε πλευρά, / και ούριο άνεμο, σαλπάρει, / δεν σχίζει τη θάλασσα, πετάει / μια μπρατσέρα. / Το πειρατικό πλοίο που για τη γενναιότητά του / το ‘λέγαν, «Τρομερό» / Γνωστό ήταν στις θάλασσες / στα πέρατα της γης.».[xviii]

Όταν ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Moisés, επικεφαλής της εν εξελίξει αποστολής, επέστρεψε, βρήκε τον SupGaleano με ένα ανεξήγητο χαμόγελο. Ο Sup είχε ανακαλύψει στην τσέπη του παντελονιού του μια άθικτη πίπα.

Βεβαιώνω

Γαβ-μιάου.

Περισσότερες πληροφορίες, γλώσσες και οπτικοακουστικό υλικό η αναδημοσίευση έχει γίνει από εδώ

---

Πέμπτο Μέρος: Η ματιά και η απόσταση ως την πόρτα

Οκτώβριος 2020

Ας υποθέσουμε, για παράδειγμα, ότι μπορούμε να επιλέξουμε ματιά. Ας υποθέσουμε ότι, έστω για μια στιγμή, μπορείτε να απελευθερωθείτε από την τυραννία των κοινωνικών δικτύων που επιβάλλουν, όχι μόνο αυτό που βλέπουμε και που λέμε, αλλά και πώς το βλέπουμε και πώς το λέμε. Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι σηκώνετε το βλέμμα. Πιο ψηλά: από το άμεσο στο τοπικό, μετά στο περιφερειακό, στο εθνικό, στο παγκόσμιο. Το βλέπετε; Πράγματι, ένα χάος, μια σύγχυση, μια αταξία. Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι είστε άνθρωπος. Ότι δεν είστε μια ψηφιακή εφαρμογή που βλέπει γρήγορα, ταξινομεί, ιεραρχεί, κρίνει και τιμωρεί. Ότι εσείς, λοιπόν, επιλέγετε τι να κοιτάξετε και πώς. Είναι πιθανό (είναι απλά μια υπόθεση) ότι το να βλέπεις και το να κρίνεις δεν είναι το ίδιο. Έτσι, λοιπόν, είναι πιθανό εσείς να μην επιλέγετε μόνο, αλλά να αποφασίζετε κιόλας. Να αλλάζετε, για παράδειγμα την ερώτηση, και, από το «αυτό είναι καλό ή κακό;», να πηγαίνετε στο «τι είναι αυτό;». Η πρώτη ερώτηση οδηγεί βέβαια σε μια προκλητική συζήτηση (άραγε υπάρχουν ακόμα προκλητικές συζητήσεις;). Κι από εδώ, οδηγείται κανείς στο «αυτό είναι κακό –ή καλό– επειδή το λέω εγώ». Ή ίσως να υπάρχει μια συζήτηση για το τι είναι καλό και τι είναι κακό, και από εδώ να οδηγείται κανείς στα επιχειρήματα και τις υποσημειώσεις. Αυτό είναι καλύτερο, βέβαια, από το να κάνει κανείς «λάικ» ή να πατάει το χεράκι τού «μπράβο»· αυτό που σας πρότεινα, όμως, είναι να αλλάξετε το σημείο της εκκίνησης: να διαλέξετε την κατεύθυνση της ματιάς σας.

Για παράδειγμα, αποφασίζετε να κοιτάξετε τους μουσουλμάνους: μπορείτε να διαλέξετε, ας πούμε, ανάμεσα σε αυτούς που έκαναν τη δολοφονική επίθεση κατά του Charlie Hebdo ή αυτούς που διαδηλώνουν στους δρόμους της Γαλλίας για να διεκδικήσουν, για να απαιτήσουν, για να επιβάλουν τα δικαιώματά τους. Αφού φτάσατε να διαβάζετε αυτές τις γραμμές, είναι πολύ πιθανό να υποστηρίζετε τους «χωρίς χαρτιά». Προφανώς, αισθάνεστε έως και υποχρεωμένοι να διακηρύξετε ότι ο Μακρόν είναι ένας ηλίθιος. Όμως, ρίχνοντας αυτή τη βιαστική ματιά προς τα πάνω, επιστρέφετε και ξανακοιτάτε τις διαμαρτυρίες, τα στρατόπεδα και τις διαδηλώσεις των μεταναστών. Αναρωτιέστε πόσοι είναι: σας φαίνονται πολλοί, ή λίγοι, ή υπερβολικά πολλοί, ή αρκετοί. Η σκέψη σας έχει περάσει από τη θρησκευτική τους ταυτότητα στο πλήθος τους. Αναρωτιέστε λοιπόν τι να θέλουν, για τι να αγωνίζονται. Κι εδώ αποφασίζετε αν θα ψάξετε στα μέσα και στα κοινωνικά δίκτυα για να το μάθετε …ή αν θα ακούσετε απευθείας τους ίδιους. Ας υποθέσουμε ότι μπορείτε να τους ρωτήσετε. Τους ρωτάτε ποια είναι η θρησκευτική τους πίστη; Τους ρωτάτε πόσοι είναι; Ή τους ρωτάτε γιατί εγκατέλειψαν τη γη τους και γιατί αποφάσισαν να φτάσουν σε εδάφη και ουρανούς με άλλη γλώσσα, άλλη κουλτούρα, άλλους νόμους και άλλους τρόπους; Ίσως σας απαντήσουν με μία μόνο λέξη: πόλεμος. Ή ίσως σας πουν με λεπτομέρειες αυτό που σημαίνει η λέξη αυτή στη δική τους πραγματικότητα. Πόλεμος. Αποφασίζετε να ψάξετε. Πόλεμος πού; Ή, ακόμα καλύτερα, γιατί αυτός ο πόλεμος; Σας βομβαρδίζουν με εξηγήσεις. Θρησκευτικές πεποιθήσεις, εδαφικές διεκδικήσεις, λεηλασία των φυσικών πόρων ή απλά ωμή βλακεία. Αλλά δεν είστε ικανοποιημένοι με τις απαντήσεις, και αναρωτιέστε ποιος κερδίζει από αυτή την καταστροφή, τον ξεριζωμό, την ανοικοδόμηση, τη μετακίνηση των πληθυσμών. Βρίσκετε τότε τα στοιχεία διαφόρων εταιρειών. Ψάχνετε τις εταιρείες αυτές και ανακαλύπτετε ότι βρίσκονται σε διάφορες χώρες και ότι κατασκευάζουν όχι μόνο όπλα, αλλά και αυτοκίνητα, πυραύλους, φούρνους μικροκυμάτων, υπηρεσίες συσκευασίας, τράπεζες, κοινωνικά δίκτυα, «μιντιακό περιεχόμενο», ρούχα, κινητά και υπολογιστές, παπούτσια, βιολογικά τρόφιμα, ναυτιλιακές εταιρείες, διαδικτυακές πωλήσεις, πρωθυπουργούς και υπουργούς, κέντρα επιστημονικής έρευνας, αλυσίδες ξενοδοχείων και εστιατορίων, fast-food, αερογραμμές, θερμοηλεκτρικές μονάδες και, βέβαια, ιδρύματα «ανθρωπιστικής» βοήθειας.

Θα μπορούσατε να πείτε, τότε, ότι η ευθύνη ανήκει στην ανθρωπότητα και σε ολόκληρο τον κόσμο. Αναρωτιέστε, όμως, μήπως δεν είναι ο κόσμος ή η ανθρωπότητα υπεύθυνοι γι’ αυτή την πορεία, γι’ αυτή τη διαμαρτυρία, γι’ αυτά τα στρατόπεδα μεταναστών, γι’ αυτή την αντίσταση. Και έτσι φτάνετε στο συμπέρασμα ότι ίσως, μάλλον, μπορεί, υπεύθυνο να είναι ένα ολόκληρο σύστημα. Ένα σύστημα που παράγει και αναπαράγει τον πόνο, γι’ αυτούς που το δημιουργούν και γι’ αυτούς που το υποφέρουν.

Τώρα στρέψτε τη ματιά σας στη διαδήλωση που περνά από τους δρόμους της Γαλλίας. Υποθέστε ότι είναι λίγοι, πολύ λίγοι. Ότι είναι μόνο μια μητέρα που κουβαλάει το μωρό της. Σας ενδιαφέρουν τώρα οι θρησκευτικές της πεποιθήσεις, η γλώσσα, τα ρούχα, η κουλτούρα, οι τρόποι της; Σας ενδιαφέρει ότι είναι μια γυναίκα μόνη, που κουβαλάει το μωρό της στα χέρια; Τώρα για ένα λεπτό ξεχάστε τη γυναίκα, και εστιάστε το βλέμμα στο μωρό. Έχει σημασία αν είναι αγόρι, κορίτσι ή κάτι άλλο; Έχει σημασία το χρώμα; Ίσως τώρα ανακαλύπτετε ότι το σημαντικό είναι η ζωή της.

Τώρα προχωρήστε. Αφού έχετε φτάσει ως εδώ, λίγες ακόμα γραμμές δεν θα σας κάνουν κακό. Εντάξει, όχι μεγάλο κακό.

Υποθέστε ότι αυτή η γυναίκα σας μιλά κι ότι εσείς έχετε το προνόμιο να καταλαβαίνετε αυτό που σας λέει. Πιστεύετε ότι θα απαιτούσε να της ζητήσετε συγγνώμη για το χρώμα του δέρματός σας, τη θρησκευτική σας πίστη, την εθνικότητά σας, τους προγόνους, τη γλώσσα, το φύλο, τους τρόπους σας; Θα νιώθατε υποχρεωμένοι να ζητήσετε συγγνώμη γι’ αυτό που είστε; Ελπίζετε ότι θα σας συγχωρέσει κι ότι θα γυρίσετε στη ζωή σας έχοντας ξεχρεώσει; Ή ότι δεν θα σας συγχωρέσει, κι ότι θα της πείτε «καλά, τουλάχιστον το προσπάθησα, και μετανιώνω ειλικρινά γι’ αυτό που είμαι»;

Ή φοβάστε ότι εκείνη δεν θα σας μιλήσει, παρά θα σας κοιτάξει σιωπηρά, κι εσείς θα νιώσετε αυτό το βλέμμα να σας ρωτά «Κι εσύ, τι;».

Αν φτάσετε σε αυτό το συλλογισμό, σε αυτό το συναίσθημα, σε αυτή την αγωνία, σε αυτή την απελπισία, τότε λυπάμαι, δεν έχετε γιατρειά: είστε άνθρωπος.

_*_

Έχοντας πλέον καταστήσει σαφές πως δεν είστε ρομπότ, μπορείτε να επαναλάβετε την άσκηση στη νήσο Λέσβο, στο Γιβραλτάρ, στα Στενά της Μάγχης, στον ποταμό Σουτσιάτε, στον ποταμό Μπράβο.

 Μετακινήστε τώρα τη ματιά σας και ψάξτε να βρείτε την Παλαιστίνη, το Κουρδιστάν, τη Χώρα των Βάσκων και τη Γη των Μαπούτσε. Ναι το ξέρω, ζαλίζεστε λίγο… και δεν είναι κι όλα τα μέρη. Στα μέρη όμως αυτά, υπάρχουν εκείνοι (πολλοί ή λίγοι ή παρά πολλοί ή αρκετοί) που επίσης αγωνίζονται για να ζήσουν. Φαίνεται όμως πως θεωρούν τη ζωή αναπόσπαστα συνδεδεμένη με τη γη τους, τη γλώσσα τους, τον πολιτισμό τους, τους τρόπους τους. Αυτό που το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο μάς έμαθε να αποκαλούμε «territorio – έδαφος», και που δεν είναι απλά και μόνο ένα κομμάτι γης. Δεν μπαίνετε στον πειρασμό να θέλετε να  ακούσετε τα άτομα αυτά να σας αφηγούνται την ιστορία τους, τους αγώνες τους, τα όνειρά τους; Ναι, το ξέρω, ίσως θα σας βόλευε καλύτερα να ανατρέξετε στη Wikipedia, δεν είναι όμως πειρασμός να τα ακούσετε απευθείας και να προσπαθήσετε να τα καταλάβετε;

Επιστροφή τώρα σε ό,τι βρίσκεται ανάμεσα στους ποταμούς Μπράβο και Σουτσιάτε. Πηγαίνετε σε έναν τόπο που λέγεται «Μορέλος». Η ματιά σας ας ξαναπλησιάσει στο δήμο Τεμοάκ. Και ας εστιάσει τώρα στην κοινότητα Αμιλσίνγκο. Βλέπετε αυτό το σπίτι; Είναι το σπίτι ενός άντρα ο οποίος εν ζωή έφερε το όνομα Σαμίρ Φλόρες Σομπεράνες. Μπροστά στην πόρτα αυτή δολοφονήθηκε. Το έγκλημά του; Αντιστεκόταν σε ένα μεγα-πρότζεκτ που σημαίνει θάνατο για τη ζωή των κοινοτήτων στις οποίες αυτός ανήκε. Όχι, δεν έκανα κανένα λάθος γράφοντας: Ο Σαμίρ δολοφονήθηκε όχι γιατί υπεράσπιζε τη δική του ζωή, αλλά τη ζωή των κοινοτήτων του.

Και κάτι παραπάνω: Ο Σαμίρ δολοφονήθηκε γιατί υπεράσπιζε τη ζωή των γενιών που ακόμη δεν υπάρχουν, ούτε καν στις σκέψεις των ανθρώπων. Επειδή για εμάς, για τον Σαμίρ, για τις συντρόφισσες και τους συντρόφους του, για τους αυτόχθονες λαούς οι οποίοι έχουν συνασπισθεί στο CNI (Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο) και για όλους εμάς, όλες εμάς, όλοιες εμάς τους ζαπατίστας, η ζωή της κοινότητας δεν είναι κάτι που διαδραματίζεται μονάχα στο παρόν. Είναι, πάνω από όλα, αυτό που μέλλεται να ‘ρθει. Η ζωή της κοινότητας είναι κάτι που οικοδομείται σήμερα, αλλά με τα μάτια στραμμένα στο αύριο. Η ζωή στην κοινότητα είναι λοιπόν κάτι που κληροδοτείται. Πιστεύετε λοιπόν τώρα εσείς πως ο λογαριασμός έχει κλείσει αν οι δολοφόνοι –φυσικοί ή ηθικοί αυτουργοί – ζητήσουν συγνώμη; Πιστεύετε πως η οικογένειά του, το CNI, εμείς, θα ικανοποιηθούμε αρκεί να ζητήσουν συγνώμη οι εγκληματίες; «Συγνώμη, εγώ τον στοχοποίησα, για να τον σκοτώσουν οι πληρωμένοι δολοφόνοι, ποτέ δεν ήξερα να κρατώ το στόμα μου κλειστό. Θα κοιτάξω να διορθωθώ ή και όχι. Αλλά σας ζήτησα ήδη συγνώμη, διαλύστε τώρα τα μπλόκα διαμαρτυρίας και ας ολοκληρώσουμε το θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο, γιατί αλλιώς θα χαθούνε πολλά λεφτά». Πιστεύετε τώρα εσείς πως αυτό περιμένουν, πως αυτό περιμένουμε, πώς γι’ αυτό αγωνίζονται, πώς γι’ αυτό αγωνιζόμαστε; Για να μας ζητήσουν συγνώμη; Να πουν «συγχωρήστε μας, ναι, δολοφονήσαμε τον Σαμίρ και, επί τη ευκαιρία, θα δολοφονήσουμε και τις κοινότητές σας. Συγχωράτε μας λοιπόν. Και αν δε μας συγχωρέσετε, ποσώς μας ενδιαφέρει, το έργο πρέπει να ολοκληρωθεί».     

Και φαίνεται πως αυτοί που θα ζητούσαν συγνώμη για το θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο, είναι οι ίδιοι του Τρένου που κακώς αποκαλείται «Μάγια», οι ίδιοι του «διαδρόμου του Ισθμού», οι ίδιοι που φτιάχνουν φράγματα και ανοιχτά ορυχεία και θερμοηλεκτρικά εργοστάσια, οι ίδιοι που κλείνουν τα σύνορα για να σταματήσουν τα μεταναστευτικά κύματα που προκαλούν οι πόλεμοι που αυτοί τροφοδοτούν, οι ίδιοι που καταδιώκουν τους Μαπούτσε, οι ίδιοι που σφαγιάζουν τους Κούρδους, οι ίδιοι που καταστρέφουν την Παλαιστίνη, οι ίδιοι που πυροβολούν Αφροαμερικανούς, οι ίδιοι που εκμεταλλεύονται (έμμεσα ή άμεσα) τους εργαζόμενους σε κάθε γωνιά του πλανήτη, οι ίδιοι που καλλιεργούν και εγκωμιάζουν την έμφυλη βία, οι ίδιοι που εκπορνεύουν τα παιδιά, οι ίδιοι που σας παρακολουθούν για να μάθουν τι σας αρέσει και να σας το πουλήσουν -κι άμα δεν υπάρχει κάτι που να σας αρέσει δεν έγινε δα και τίποτε, αυτοί ό,τι γουστάρουν κάνουν-, οι ίδιοι που καταστρέφουν τη φύση. Οι ίδιοι που θέλουν να σας κάνουν να πιστέψετε, εσάς, τους υπόλοιπους, όλοιες εμάς, πως την ευθύνη για αυτό το παγκόσμιο εν εξελίξει έγκλημα, την φέρουν κάποια έθνη, κάποιες θρησκευτικές πεποιθήσεις, η αντίσταση στην πρόοδο, κάποιοι οπισθοδρομικοί, κάποιες γλώσσες, κάποιες ιστορίες, κάποιοι τρόποι. Και όλα αυτά, στο τέλος τέλος, συνοψίζονται στην «ατομική ευθύνη»,  στην ευθύνη του καθενός…. ή της καθεμιάς (για να μην ξεχνάμε και την ισότητα των φύλων).    

Αν ήταν δυνατόν να πάει κανείς σε όλες αυτές τις γωνιές ετούτου του πλανήτη που ψυχορραγεί, εσείς τι θα κάνατε; Ωραία, δεν το ξέρουμε. Όμως εμείς οι ζαπατίστας, θα πηγαίναμε για να μάθουμε. Εντάξει, και για να χορέψουμε, όμως το ένα δεν αποκλείει το άλλο, νομίζω. Αν υπήρχε η ευκαιρία για κάτι τέτοιο, θα ήμασταν διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουμε τα πάντα. ΤΑ ΠΑΝΤΑ.  Όχι μόνο τις ατομικές μας ζωές, αλλά και τη συλλογική μας ζωή. Κι αν δεν υπήρχε αυτή η δυνατότητα, θα αγωνιζόμασταν για να τη δημιουργήσουμε. Για να την χτίσουμε, σαν να επρόκειτο για ένα καράβι. Ναι το ξέρω, είναι μια τρέλα. Κάτι το αδιανόητο. Ποιος θα μπορούσε να σκεφτεί πως η μοίρα εκείνων που αντιστέκονται σε ένα θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο, σε μια τοσοδούλικη γωνιά του Μεξικού, θα μπορούσε να ενδιαφέρει τον Παλαιστίνιο, τον Μαπούτσε, τον Βάσκο, το μετανάστη, τον Αφροαμερικανό, την νεαρή ακτιβίστρια για το περιβάλλον από τη Σουηδία, την Κούρδισα αντάρτισσα, τη γυναίκα που αγωνίζεται στην άλλη μεριά του πλανήτη, στην Ιαπωνία, την Κίνα, τις Κορέες, την Ωκεανία, τη μάνα Αφρική;       

Δε θα έπρεπε, αντίθετα, να πάμε για παράδειγμα στο Τσαμπλεκάλ, στο Γιουκατάν, στα γραφεία της οργάνωσης Equipo Indignación και να τους απαιτήσουμε: «Έι! Εσείς που είστε λευκοί και θρησκευόμενοι , ζητήστε συγνώμη!»; Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι θα απαντούσαν: «κανένα πρόβλημα, περιμένετε όμως τη σειρά σας, γιατί τώρα είμαστε απασχολημένοι, συνοδεύουμε αυτούς που αντιστέκονται στο Τρένο Μάγια, αυτούς που λεηλατούνται, διώκονται, φυλακίζονται και σκοτώνονται». Και θα πρόσθεταν:

«Και έχουμε, επιπλέον, να απαντήσουμε και  στην καταγγελία εξοχώτατου ότι μας χρηματοδοτούν οι Iluminatti ως μέρος μιας διαπλανητικής συνωμοσίας για να σταματήσουμε τον Τέταρτο Μετασχηματισμό». Αν για κάτι είμαι βέβαιος, είναι πως θα χρησιμοποιούσαν το ρήμα «συνοδεύω» και όχι τα ρήματα «διοικώ», «προστάζω», «καθοδηγώ».

Ή μήπως θα ‘πρεπε καλύτερα να εισβάλουμε στις Ευρώπες με την κραυγή «Χλωμά πρόσωπα, παραδοθείτε!», και να καταστρέψουμε τον Παρθενώνα, το Λούβρο και το Πράδο, κι αντί για γλυπτά και πίνακες, να γεμίσουμε τα πάντα με ζαπατίστικα κεντήματα, ιδιαίτερα δε με μάσκες ζαπατίστικες -οι οποίες, επί τη ευκαιρία, είναι και αποτελεσματικές και καθόλου άσκημες- κι αντί για μακαρονάδες, θαλασσινά και παέγια, να επιβάλουμε την κατανάλωση ελότε, κακατέ και γιέρμπα μόρα, αντί για αναψυκτικά, κρασιά και μπύρες, υποχρεωτικά ποσόλ. Και όποιος βγει στο δρόμο χωρίς πασαμοντάνια, πρόστιμο ή φυλακή (εντάξει, προαιρετικά, δεν πρέπει και να υπερβάλλουμε)· και να φωνάξουμε: «Ε!, εσείς εκεί οι ροκάδες, η μαρίμπα είναι υποχρεωτική! Κι από δω και στο εξής, κούμπια και ξερό ψωμί, ξεχάστε εντελώς το ρεγκετόν (σας βάζει σε πειρασμό, έ;). Ε!, εσύ, Πάντσο Βαρόνα, Σαμπίνα, και όλοι εσείς οι άλλοι στις ορχήστρες, θα ξεκινάτε με το Cartas Marcadas, και λούπα συνέχεια, δεν πα να πάει δέκα, έντεκα, δώδεκα, μία δύο, τρεις…. αρκεί, αύριο ξυπνάμε νωρίς! Κι εσύ, ο άλλος, ο τέως βασιλιάς, ο όπου-φύγει-φύγει, άσε ήσυχους αυτούς τους ελέφαντες και στην κουζίνα για μαγείρεμα! Κολοκυθόσουπα για όλη την αυλή (ναι το ξέρω, η σκληρότητά μου ξεπερνάει κάθε όριο). Ε;   

Πείτε μου τώρα: πιστεύετε εσείς πως ο εφιάλτης των από πάνω είναι μην τους βάλουν να πουν και κάνα συγνώμη; Ή μήπως αυτό που στοιχειώνει τα όνειρα τους είναι ο φόβος και ο τρόμος τους μην εξαφανιστούν, μην πάψουν να έχουν σημασία, μην και δεν τους λαμβάνουν υπόψιν, μήπως γίνουν ένα τίποτα και ο κόσμος τους καταρρεύσει δίχως τον παραμικρό θόρυβο, χωρίς κανέναν για να τους θυμάται, να φτιάχνει προς τιμήν τους αγάλματα, τραγούδια, μουσεία, επετείους; Μήπως πανικοβάλλονται με αυτή την προοπτική;

_*_

Ήταν από τις λίγες φορές που ο μακαρίτης  SupMarcos δεν κατέφυγε σε μια κινηματογραφική σύγκριση για να εξηγήσει κάτι. Όλοι εσείς δεν ήσασταν εδώ τριγύρω για να ξέρετε κι εγώ δεν ήμουν εδώ για να σας πω, αλλά ο μακαρίτης θα εξηγούσε όλα τα στάδια της σύντομης ζωής του με αναφορά σε μια ταινία. Ή θα συνόδευε μια εξήγηση σε σχέση με την εθνική ή τη διεθνή κατάσταση με τη φράση «όπως ακριβώς στην τάδε ταινία». Βέβαια, αρκετές φορές  έπρεπε να ανασυνθέσει το σενάριο για να ταιριάζει με την αφήγηση. Καθώς όμως οι περισσότεροι από εμάς δεν είχαμε δει την ταινία ή δεν είχαμε σήμα στα κινητά μας για να συμβουλευτούμε την wikipedia, τον πιστεύαμε. Αλλά, ας μην ξεφύγουμε από το θέμα μας. Περιμένετε, νομίζω ότι το άφησε γραμμένο σε ένα από αυτά τα χαρτιά που έχουν γεμίσει το μπαούλο των αναμνήσεών του… Εδώ είναι! Λοιπόν, λέει:

«Για να κατανοήσετε τη δέσμευσή μας και το μέγεθος της τόλμης μας , φανταστείτε ότι ο θάνατος είναι μια πόρτα που διασχίζεται. Θα υπάρξουν πολλές και διαφορετικές εικασίες για το τι βρίσκεται πίσω από αυτή την πόρτα: ο ουρανός, η κόλαση, το κενό, το τίποτα. Και για αυτές τις επιλογές, δεκάδες περιγραφές. Η ζωή, λοιπόν, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ο δρόμος προς αυτή την πόρτα. Η πόρτα, δηλαδή ο θάνατος, θα ήταν έτσι ένα σημείο άφιξης… ή μια διακοπή, μια αδιαπέραστη κάθετη απουσία που τραυματίζει τον αέρα της ζωής.

Κάποιος θα έφτανε σε εκείνη την πόρτα λοιπόν με τη βία των βασανιστηρίων και δολοφονιών, την ατυχία ενός ατυχήματος, το οδυνηρό κλείδωμα της πόρτας στην αρρώστια, μέσω της κόπωσης ή μέσω της επιθυμίας.  Δηλαδή, αν και τις περισσότερες φορές φτάνει σε αυτή την πόρτα χωρίς να το θέλει ή να το εννοεί, θα ήταν επίσης πιθανό αυτό να ήταν μια επιλογή.

Στους ιθαγενείς λαούς που σήμερα είναι Ζαπατίστας, ο θάνατος ήταν μια πόρτα που φυτεύτηκε σχεδόν στην αρχή της ζωής. Τα παιδιά συχνά έφταναν σε αυτή την πόρτα πριν από την ηλικία των 5 ετών και τη διέσχιζαν μεταξύ πυρετού και διάρροιας. Αυτό που κάναμε την 1^η του Γενάρη του 1994 ήταν να προσπαθήσουμε να κρατήσουμε αυτή την πόρτα μακριά. Φυσικά, για να πετύχουμε το σκοπό μας, έπρεπε να είμαστε διατεθειμένοι να τη διασχίσουμε ακόμα κι αν δεν το θέλαμε. Από τότε όλες μας οι προσπάθειες ήταν, και είναι, να κρατήσουμε αυτή την πόρτα όσο το δυνατόν πιο μακριά, για να «επεκτείνουμε το προσδόκιμο ζωής» όπως θα έλεγαν οι ειδικοί. Αλλά ζωής με αξιοπρέπεια, θα προσθέταμε εμείς. Να την σπρώξουμε μακριά αυτή την πόρτα, να την κάνουμε στο πλάι, πολύ μπροστά και μακριά από το δρόμο. Γι’ αυτό είπαμε από την αρχή της εξέγερσης ότι «για να ζήσουμε, πεθαίνουμε». Γιατί αν δεν κληροδοτήσουμε ζωή, δηλαδή δρόμο , τότε για ποιο λόγο ζούμε;»

_*_

Να κληροδοτείς ζωή

Γι’ αυτό ακριβώς αγωνιζόταν ο Samir Flores Soberanes. Για τη ζωή. Και για τη ζωή είναι ο αγώνας του Λαϊκού Μετώπου για την Υπεράσπιση του Νερού και της Γης του Morelos, της Puebla και της Tlaxcala, η αντίσταση και η εξέγερσή τους κατά του θερμοηλεκτρικού εργοστασίου και του λεγόμενου «Ολοκληρωμένου Σχεδίου Morelos». Το επιχείρημα της κυβέρνησης ενάντια στο αίτημά τους να σταματήσει αυτό το πρόγραμμα θανάτου είναι ότι θα χαθούν πολλά χρήματα.

Αυτό που συμβαίνει στο Morelos αντικατοπτρίζει τη σύγκρουση του σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο: χρήμα εναντίον ζωής. Και σε αυτή τη σύγκρουση, σε αυτόν τον πόλεμο, κανένας έντιμος άνθρωπος δεν θα έπρεπε να είναι ουδέτερος: ή με το χρήμα ή με τη ζωή.

Θα μπορούσαμε λοιπόν να συμπεράνουμε ότι ο αγώνας για τη ζωή δεν είναι μια εμμονή των ιθαγενών λαών. Είναι περισσότερο… ένα κάλεσμα… συλλογικό.

Εντάξει λοιπόν. Υγεία και να μην ξεχνάμε ότι η συγχώρεση και η δικαιοσύνη δεν είναι το ίδιο.

Από τα βουνά των Άλπεων, με την αμφιβολία  πού να εισβάλουμε  πρώτα: Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία, Γαλλία, Ιταλία, Σλοβενία, Μονακό, Λιχτενστάιν;  Μπα, αστειεύομαι… Ή μήπως όχι;

SupGaleano, εξασκούμενος στον κομψό του χαιρετισμό με αγκώνα.

Μεξικό, Οκτώβρης του 2020.

Από το Σημειωματάριο του Γατόσκυλου: Ένα βουνό μεσοπέλαγα.

Πρώτο μέρος: η σχεδία.

«Και στις θάλασσες των όλων των κόσμων που στον κόσμο είναι,

φάνηκαν βουνά που κινούνταν πάνω στο νερό και,

πάνω τους, γυναίκες, άντρες και άλλοιες με πρόσωπα απαρνημένα»

«Χρονικά του άυριο». Δον Ντουρίτο της Λακαντόνα.1990.

Στην τρίτη αποτυχημένη προσπάθεια, ο Μάξο παρέμεινε σκεφτικός για κάποια δευτερόλεπτα και μετά αναφώνησε: «Θέλει δέσιμο με σχοινί». «Στο ‘πα», δεν κρατήθηκε ο Γκάμπινο. Τα απομεινάρια της σχεδίας επέπλεαν διάσπαρτα και συγκρούονταν μεταξύ τους, σύμφωνα με τις ορέξεις του ρεύματος του ποταμού που, τιμώντας το όνομά του «Κολοράδο», βαφόταν με την κοκκινωπή λάσπη που ξεκολλούσε από τις όχθες.

Κάλεσαν, τότε, μια έφιππη ομάδα πολιτοφυλακής, που έφτασε στον ρυθμό της «Cumbia Sobre el Río Suena», του μαέστρο Celso Piña. Δένοντας πολλά σχοινιά το ένα με το άλλο, έφτιαξαν δύο μακριά κομμάτια. Έστειλαν μια ομάδα στην άλλη πλευρά του ποταμού. Έχοντας δέσει γερά τα σχοινιά τους στη σχεδία, οι δύο ομάδες μπορούσαν να ελέγξουν την πορεία του πλεούμενου, χωρίς αυτό να διαλυθεί, με τους κορμούς να παρασύρονται από ένα ποτάμι που δεν είχε την παραμικρή ιδέα για την απόπειρα πλοήγησης.

Ο εν εξελίξει παραλογισμός προέκυψε μετά την απόφαση της εισβολής…, συγνώμη, επίσκεψης στις πέντε ηπείρους. Ε!, ό,τι έγινε έγινε και τώρα δεν ξεγίνεται  Γιατί, όταν ψήφισαν, και στο τέλος ο ΣουπΓκαλεάνο τους είπε «είστε τρελοί, δεν έχουμε καράβι», ο Μάξο αποκρίθηκε: «φτιάχνουμε ένα». Αμέσως άρχισαν να πέφτουν προτάσεις.

Όπως όλα τα παράλογα στα ζαπατιστικά εδάφη, η κατασκευή του «καραβιού» προσέλκυσε τη συμμορία της Ζαπατιστικής Άμυνας.

«Οι συντρόφισσες θα πεθάνουν άθλια», απεφάνθη η Ελπίδα, με τη θρυλική αισιοδοξία της (το κορίτσι βρήκε τη λέξη αυτή σε κάποιο βιβλίο, κατάλαβε ότι χρησιμοποιείται για να αναφερθούμε σε κάτι φρικτό και ανεπανόρθωτο, και τη χρησιμοποιεί κατά βούληση: «Οι μαμάδες μου με χτένισαν άθλια», «Η δασκάλα μού έβαλε άθλιους βαθμούς» και τα λοιπά), όταν στην τέταρτη προσπάθεια, η σχεδία διαλύθηκε σχεδόν αμέσως.

«Και οι σύντροφοι επίσης», αισθάνθηκε υποχρεωμένος ο Πεδρίτο να προσθέσει, αμφιβάλλοντας εάν η αλληλεγγύη του φύλου ήταν κατάλληλη γι’ αυτήν την… άθλια μοίρα.

«Μπα», απάντησε η Άμυνα. «Οι σύντροφοι, όπως και να ‘χει, εύκολα αναπληρώνονται, αλλά συντρόφισσες… πού θα βρεις; Συντρόφισσα, αληθινή συντρόφισσα, όχι οποιαδήποτε ».

Η συμμορία της Άμυνας είχε εγκατασταθεί σε στρατηγικά σημεία. Όχι για να παρακολουθεί τις αντιξοότητες των επιτροπών κατά την κατασκευή του πλοίου. Αλλά για κρατούν, η Άμυνα και η Ελπίδα, και τα δυο χέρια της Συμφοράς, η οποία είχε ήδη προσπαθήσει δύο φορές να πηδήξει στο ποτάμι για να διασώσει τη σχεδία. Και τις δύο φορές, τη σταμάτησε με τάκλιν ο Πεδρίτο, ο Παμπλίτο και ο αγαπητός Αγαπητός. Το μονόφθαλμο άλογο και ο Γατόσκυλος ήταν από την αρχή αποσβολωμένοι. Ανησυχούσαν χωρίς λόγο. Όταν ο ΣουπΓκαλεάνο είδε την ορδή να φτάνει, πρόσταξε τρεις ομάδες πολιτοφυλακών να στηθούν στην όχθη του ποταμού. Με τη συνήθη διπλωματία του και χωρίς να πάψει να χαμογελάει, ο Σουπ τους είπε: «Αν αυτό το κορίτσι φτάσει στο νερό, είστε όλοι νεκροί».

Μετά την επιτυχή έκτη προσπάθεια, οι επιτροπές προσπάθησαν να φορτώσουν τη σχεδία με αυτό που ονόμασαν «τα απαραίτητα» για το ταξίδι (ένα είδος κιτ ζαπατιστικής επιβίωσης): ένα σακί τοστάδας, ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο, ένα τσουβάλι καφέ, μερικές μπάλες ποσόλ, ένα μάτσο καυσόξυλα, ένα κομμάτι νάιλον για περίπτωση βροχής. Έμειναν σκεφτικοί και συνειδητοποίησαν ότι κάτι έλειπε. Προφανώς, δεν άργησαν πολύ να φέρουν μια μαρίμπα.

Ο Μάξο πλησίασε τον Μονάρχη και τον ΣουπΓκαλεάνο που εξέταζαν κάποια σχέδια, για τα οποία θα σας πω άλλη φορά, και είπε: «Άκου, Σουπ, πρέπει να στείλεις ένα γράμμα σε εκείνους στην άλλη πλευρά: να βρουν σχοινί και να το δέσουν έτσι ώστε να είναι πολύ μακρύ, να ρίξουν τη μια άκρη εδώ, και έτσι από τις δυο όχθες θα βάλουμε σε κίνηση το ‘σκάφος’. Αλλά θέλει να οργανωθούν, γιατί αν ρίξει ο καθένας το σχοινί του, τότε απλά δεν θα φτάσει. Θέλει να τα δέσουν, λοιπόν, και να είναι οργανωμένοι».

Ο Μάξο δεν περίμενε τον ΣουπΓκαλεάνο να βγει από τη σύγχυσή του για να προσπαθήσει να του εξηγήσει ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε μια σχεδία από κορμούς δεμένους με καλάμια και σε ένα καράβι που μπορεί να διασχίσει τον Ατλαντικό.

Ο Μάξο έφυγε για να πάει να επιβλέψει το δοκιμαστικό απόπλου της σχεδίας φορτωμένης με όλον τον εξοπλισμό. Συζητούσαν για το ποιος θα ανέβαινε για μια δοκιμή με ανθρώπους, αλλά το ποτάμι αγρίευε με ένα δυσοίωνο μουρμουρητό, οπότε επέλεξαν να φτιάξουν μια κούκλα από κουρέλια και να τη δέσουν στη μέση του σκάφους. Ο Μάξο έκανε τον μηχανικό πλοίων γιατί, πριν από χρόνια, όταν μια ζαπατιστική αντιπροσωπεία πήγε να υποστηρίξει το στρατόπεδο Κουκαπά, μπήκε στη Θάλασσα του Κορτές. Ο Μάξο δεν εξήγησε ότι σχεδόν πνίγηκε επειδή η πασαμοντάνιας κόλλησε στη μύτη και το στόμα του και δεν μπορούσε να αναπνεύσει. Σαν ένας παλιός θαλασσόλυκος εξήγησε: «είναι σαν ένα ποτάμι, αλλά χωρίς ρεύμα, και πιο φαρδύ, σχεδόν το διπλό, όπως η λιμνοθάλασσα Μιραμάρ».

Ο ΣουπΓκαλεάνο προσπαθούσε να αποκρυπτογραφήσει πώς είναι το «σχοινί» στα γερμανικά, ιταλικά, γαλλικά, αγγλικά, ελληνικά, βασκικά, τουρκικά, σουηδικά, καταλανικά, φινλανδικά κλπ. όταν η ταγματάρχης Ίρμα πλησίασε και του είπε «γράψε ότι δεν είναι μόνες». «Ούτε μόνοι», πρόσθεσε ο αντισυνταγματάρχης Ρονάλντο. «Ούτε μόνοιες» τόλμησε η Μαριχοσέ, που ήρθε για να ζητήσει από τους μουσικούς να κάνουν μια εκδοχή της Λίμνης των Κύκνων σε κούμπια. «Έτσι, χαρούμενο να είναι, να χορεύεται, για να μην είναι λυπημένη η καρδιά τους». Οι μουσικοί ρώτησαν τι είναι οι «κύκνοι». «Είναι σαν πάπιες αλλά πιο όμορφοι, σαν να τέντωσαν πολύ το λαιμό τους και να έμειναν έτσι. Δηλαδή είναι σαν καμηλοπαρδάλεις αλλά περπατούν σαν πάπιες». «Τρώγονται;» ρώτησαν οι μουσικοί, που ήξεραν ότι ήρθε η ώρα για το ποσόλ και είχαν έρθει μόνο για να φέρουν τη μαρίμπα. «Μα τι λέτε; Οι κύκνοι χορεύουν». Οι μουσικοί είπαν μεταξύ τους ότι μια έκδοση του «κοτοπουλάκι με πατατούλες» θα μπορούσε να λειτουργήσει. «Θα το μελετήσουμε», είπαν και πήγαν να φάνε το ποσόλ τους.

Eν τω μεταξύ, η Ζαπατιστική Άμυνα και η Ελπίδα έπεισαν την Συμφορά ότι ο ΣουπΓκαλεάνο ήταν απασχολημένος, η καλύβα του ήταν άδεια και ήταν πολύ πιθανό να είχε κρύψει ένα πακέτο μάφιν στο κουτί του καπνού. Η Συμφορά δίσταζε, οπότε αναγκάστηκαν να της πουν ότι εκεί θα μπορούσαν να παίξουν ποπ κορν. Την έκαναν όλες μαζί. Ο Sup τις είδε να απομακρύνονται, αλλά δεν ανησύχησε, ήταν αδύνατο να βρουν την κρυψώνα των μάφιν, που ήταν κρυμμένα κάτω από σακούλες μουχλιασμένου καπνού. Απευθυνόμενος στον Μονάρχη και δείχνοντας κάτι διαγράμματα, τον ρώτησε: «Είσαι σίγουρος ότι δεν βυθίζεται; Επειδή από ό,τι φαίνεται, θα είναι βαριά». Ο Μονάρχης έμεινε σκεφτικός και απάντησε: «Μπορεί, ποιος ξέρει». Και ύστερα, είπε, σοβαρός: «Λοιπόν, να πάρουν φούσκες, έτσι θα επιπλέουν» (σημείωση: φούσκες = μπαλόνια).

Ο Σούπ αναστέναξε και είπε: «Αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο από ένα πλοίο, είναι λιγάκι λογική». «Και περισσότερο σχοινί», πρόσθεσε ο Σουπ Μόυ, που έφτασε ακριβώς τη στιγμή που η σχεδία, φορτωμένη όσο δεν πήγαινε άλλο, βυθιζόταν. Την ώρα που στην ακτή η ομάδα των επιτροπών περιεργαζόταν το ναυάγιο και τη μαρίμπα που επέπλεε ανάποδα, κάποιος είπε: «Ευτυχώς που δεν φορτώσαμε και τον ηχητικό εξοπλισμό, αυτός είναι πιο ακριβός». Όλοι χειροκρότησαν όταν η κούκλα από κουρέλια βγήκε στην επιφάνεια. Κάποιος, διορατικός, της είχε βάλει δύο φουσκωμένα μπαλόνια κάτω από τις μασχάλες.

Έτσι συνέβη, ορκίζομαι. Ήμουνα μάρτυρας.

Μιαου-γαβ.

Στα σύνορα της Γουατεμάλας και της πολιτείας Τσιάπας (Μεξικό).

2 Στα σύνορα ΗΠΑ και Μεξικού.

3 Η Equipo Indignación (ομάδα αγανάκτηση) είναι μια μη κυβερνητική οργάνωση, ανεξάρτητη και αυτόνομη από κάθε μορφής εξουσία: κυβέρνηση, πολιτικά κόμματα κλπ. Αντικείμενο της είναι η υπεράσπιση και προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσα από συνολική, πολυπολιτισμική και έμφυλη οπτική. http://indignacion.org.mx/

4 Ο λεγόμενος «τέταρτος μετασχηματισμός» της κεντροαριστερής κυβέρνησης του López Obrador παρουσιάζεται ως η συνέχεια των τριών προηγούμενων: της ανεξαρτησίας, της μεταρρύθμισης και της επανάστασης του 1910.

5 Elote, cacaté, yerba mora, χαρακτηριστικά προϊόντα της  Τσιάπας. Pozol: Ποτό από ζύμη καλαμποκιού με λίγο κακάο, χρονολογούμενο από την προκολομβιανή εποχή στο Ν. Μεξικό.

6 Pasamontañas: η αντάρτικη κουκούλα-μάσκα

7 Τραγουδοποιοί της Ισπανίας που ξεκίνησαν τη σταδιοδρομία τους στα τελευταία χρόνια του Φρανκισμού, με τραγούδια διαμαρτυρίας

8  Παλιό γλυκερό μεξικανικό τραγούδι του Chucho Monge – https://www.youtube.com/watch?v=oQzNWte64bc

9 Αναφορά στον τέως βασιλιά της Ισπανίας Χουάν Κάρλος, ο οποίος, μετά από σωρεία σκανδάλων, παραιτήθηκε υπέρ του γιου του και τώρα έχει εγκαταλείψει την Ισπανία, καθ’ υπόδειξη του γιού του,  για ν αποφύγει το νόμο. Μεταξύ άλλων, ο βασιλιάς αυτός ήταν και μανιώδης κυνηγός μεγάλων θηραμάτων. Πριν χρόνια, κάποιος ηγέτης αφρικανικής χώρας, για δώρο, τον άφησε να σκοτώσει πολλούς άγριους αφρικανικούς ελέφαντες, προστατευόμενο είδος.

10 Παραδοσιακό φτηνό μεξικανικό πιάτο

11 Στο πρωτότυπο lazo, που, μεταξύ άλλων, σημαίνει και δεσμός, σχέση

12 Κόκκινος, αλλά και ντροπιασμένος, αμήχανος

13 «Κούμπια ακούγεται δίπλα στο ποτάμι».Πλατινένιο σινγκλ, σε ρυθμούς κούμπια, του πρωτοπόρου μεξικανού συνθέτη, τραγουδιστή και ακορντεονίστα Σέλσο Πίνια

14 Ξεροψημένες πίτες από καλαμπόκι

15 Αλλιώς ο Κόλπος της Καλιφόρνια

16 Τραγούδι κούμπια του χιλιάνικου συγκροτήματος Los Vaskez

17 Κάνοντας τους κόκκους καλαμποκιού να εκρήγνυνται σαν πυροτεχνήματα

Περισσότερες πληροφορίες, γλώσσες και οπτικοακουστικό υλικό η αναδημοσίευση έχει γίνει από εδώ

---

Έκτο μέρος: ΕΝΑ ΒΟΥΝΟ ΜΕΣΟΠΕΛΑΓΑ  

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗΣ ΙΘΑΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ-ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΟΥ ΖΑΠΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ.

ΜΕΞΙΚΟ.

5 Οκτωβρίου 2020.

Προς το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο-Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης

Προς την Εγχώρια και Διεθνή Έκτη

Προς τα Δίκτυα Αντίστασης και Εξέγερσης

Προς τους έντιμους ανθρώπους που αντιστέκονται σε κάθε γωνιά του πλανήτη

Αδελφές, αδελφοί, αδελφοίες

Συντρόφισσες, σύντροφοι και συντροφόισσες

Εμείς οι ζαπατίστας, αυτόχθονες λαοί μάγια, σας χαιρετούμε και μοιραζόμαστε μαζί σας αυτό που υπάρχει στη συλλογική μας σκέψη, σύμφωνα με αυτό που βλέπουμε, ακούμε και αισθανόμαστε.

Πρώτο: – Βλέπουμε και ακούμε έναν κόσμο άρρωστο στην κοινωνική του ζωή, κατακερματισμένο σε εκατομμύρια ανθρώπους, αποξενωμένους μεταξύ τους, απορροφημένους στην προσπάθεια τους για ατομική επιβίωση, ενωμένους όμως κάτω από τον ζυγό της καταπίεσης από ένα σύστημα που είναι διατεθειμένο να κάνει τα πάντα προκειμένου να ικανοποιήσει τη δίψα του για κέρδη, ακόμα κι όταν ο δρόμος του αντιστρατεύεται την ίδια την ύπαρξη του πλανήτη Γη.

Η δυσλειτουργία του συστήματος και η ηλίθια  υπεράσπιση της «προόδου» και του «εκσυγχρονισμού» προσκρούει πάνω σε μια εγκληματική πραγματικότητα: τις γυναικοκτονίες. Η δολοφονία γυναικών δεν έχει ούτε χρώμα ούτε εθνικότητα, είναι παγκόσμια. Αν είναι παράλογο και εξωφρενικό κάποιος/α να διώκεται, να εξαφανίζεται, να δολοφονείται για το χρώμα του δέρματος, τη φυλή, την κουλτούρα ή τα πιστεύω του/της, είναι αδύνατο να χωρέσει ανθρώπινος νους ότι το να είσαι γυναίκα ισοδυναμεί με καταδίκη σε κοινωνικό αποκλεισμό και θάνατο.

Έχοντας μια αναμενόμενη κλιμάκωση (παρενόχληση, σωματική βία, ακρωτηριασμός και δολοφονία), με την εγγύηση μιας δομικής ατιμωρησίας («το άξιζε», «είχε τατουάζ», «τί έκανε σε εκείνο το μέρος τέτοια ώρα;», «με αυτά τα ρούχα τί περίμενε;»), οι δολοφονίες γυναικών δεν έχουν καμία εγκληματική λογική πέραν της συστημικής. Γυναίκες από διαφορετικές γεωγραφίες, κοινωνικά στρώματα, φυλές και ηλικίες, που κυμαίνονται από την παιδική μέχρι τα γηρατειά, το φύλο αποτελεί τη μόνη σταθερά. Το σύστημα είναι ανίκανο να εξηγήσει γιατί οι γυναικοκτονίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την «ανάπτυξη» και την «πρόοδό» του. Στην εξοργιστική στατιστική των θανάτων, όσο πιο «ανεπτυγμένη» είναι μια κοινωνία, τόσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των θυμάτων σε αυτό τον πραγματικό έμφυλο πόλεμο.

Ο «πολιτισμός» μοιάζει να λέει σε μας τους αυτόχθονες λαούς: «η απόδειξη για την υπανάπτυξή σας βρίσκεται στα χαμηλά ποσοστά γυναικοκτονιών. Ορίστε, εδώ είναι για σας τα μεγαπρογράμματα, οι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας, τα ορυχεία, τα φράγματα,  τα εμπορικά κέντρα, τα καταστήματα ηλεκτρικών ειδών – που περιλαμβάνουν και τηλεοπτικά κανάλια. Πρέπει να μάθετε να καταναλώνετε, να γίνετε σαν εμάς. Για να ξεπληρώσετε, όμως, το χρέος αυτής της προοδευτικής βοήθειας που σας προσφέρουμε, δεν φτάνουν η γη, τα νερά, οι κουλτούρες, οι αξιοπρέπειές σας. Πρέπει να συμπεριλάβετε και τη ζωή των γυναικών».

Δεύτερο: – Βλέπουμε και ακούμε τη θανάσιμα πληγωμένη φύση, που στο ψυχορράγημά της προειδοποιεί την ανθρωπότητα ότι τα χειρότερα έπονται. Κάθε «φυσική» καταστροφή προαναγγέλλει την επόμενη και ξεχνά, σκοπίμως, ότι προκαλείται από τις ενέργειες ενός ανθρώπινου συστήματος.

Ο θάνατος και η καταστροφή δεν είναι πλέον κάτι μακρινό, δεν περιορίζεται από σύνορα, δεν σέβεται τελωνεία και διεθνείς συμβάσεις. Η καταστροφή σε οποιαδήποτε γωνιά του κόσμου, επηρεάζει ολόκληρο τον πλανήτη.

Τρίτο: – Βλέπουμε και ακούμε τους ισχυρούς να αναδιπλώνονται και να καταφεύγουν στα λεγόμενα Εθνικά Κράτη και στα τείχη τους. Και σε αυτό το απίθανο άλμα προς τα πίσω, αναβιώνουν φασιστικοί εθνικισμοί, γελοίοι σωβινισμοί και μια εκκωφαντική φλυαρία. Είχαμε προειδοποιήσει για τους επερχόμενους πολέμους, αυτούς που τρέφονται από κάλπικες, κενές και ψεύτικες ιστορίες και μεταφράζουν τις εθνότητες και τις φυλές σε ανωτερότητες που επιβάλλονται με θάνατο και καταστροφή. Οι διαμάχες μεταξύ των διαχειριστών και των επίδοξων διαδόχων τους στις διάφορες χώρες αποκρύπτουν το γεγονός ότι ο αφέντης, ο ηγεμόνας, ο δυνάστης, είναι παντού ο ίδιος και δεν έχει άλλη εθνικότητα από το χρήμα. Στο μεταξύ, οι διεθνείς οργανισμοί αποδυναμώνονται και καταλήγουν να είναι απλώς ονόματα, όπως τα εκθέματα του μουσείου… ή ούτε καν αυτό.

Στο σκοτάδι και τη σύγχυση που προηγούνται αυτών των πολέμων, ακούμε και βλέπουμε την επίθεση, την πολιορκία και τις διώξεις ενάντια σε κάθε ίχνος δημιουργικότητας, ευφυίας και λογικής. Απέναντι στην κριτική σκέψη, οι ισχυροί απαιτούν, αξιώνουν και επιβάλλουν τους φανατισμούς τους. Ο θάνατος που σπέρνουν, καλλιεργούν και θερίζουν δεν είναι μόνο φυσικός, αλλά περιλαμβάνει την εξάλειψη της ίδιας της ανθρώπινης οικουμενικότητας – την νοημοσύνη -, της εξέλιξης και των επιτευγμάτων της. Αναβιώνουν ή δημιουργούνται νέα αποκρυφιστικά, κοσμικά ή μη, ρεύματα, μεταμφιεσμένα σε κουλτουριάρικες μόδες ή σε ψευτοεπιστήμες ενώ επιχειρείται η καθυπόταξη των τεχνών και των επιστημών στις πολιτικές οργανώσεις.

Τέταρτο: – Η πανδημία του Covid 19 έδειξε όχι μόνο την τρωτότητα του ανθρώπου, αλλά και την απληστία και τη βλακεία των διαφόρων εθνικών κυβερνήσεων και των υποτιθέμενων αντιπολιτεύσεών τους. Αγνόησαν τα πλέον στοιχειώδη μέτρα κοινής λογικής, ποντάροντας διαρκώς στη μικρή διάρκεια της πανδημίας. Καθώς η προέλαση της πανδημίας αποκτούσε όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις, τα νούμερα άρχισαν να αντικαθιστούν τραγωδίες. Ο θάνατος μετατράπηκε σε αριθμητικό στοιχείο που χάνεται καθημερινά εν μέσω σκανδάλων και δηλώσεων, σε έναν ανατριχιαστικό διαγωνισμό μεταξύ γελοίων εθνικισμών, όπου ο μέσος όρος των χτυπημάτων και των τερμάτων καθορίζει το ποια ομάδα, ή Έθνος είναι το καλύτερο ή το χειρότερο.

Όπως περιγράφεται λεπτομερώς σε κάποιο από τα προηγούμενα κείμενα, στο ζαπατισμό επιλέξαμε την πρόληψη και την εφαρμογή υγειονομικών μέτρων τα οποία μας συνέστησαν επιστήμονες που μας καθοδήγησαν και μας πρόσφεραν, χωρίς δισταγμό, τη βοήθειά τους. Οι ζαπατιστικοί λαοί τους ευχαριστούμε κι έτσι θελήσαμε να τους το εκφράσουμε. Ύστερα από 6 μήνες εφαρμογής αυτών των μέτρων (μάσκες ή κάτι αντίστοιχο, απόσταση μεταξύ των ατόμων, διακοπή της επαφής με αστικές περιοχές, καραντίνα 15 ημερών για όσους/ες μπορεί να είχαν έρθει σε επαφή με κρούσματα, συχνό πλύσιμο με σαπούνι και νερό), θρηνούμε το θάνατο 3 συντρόφων που παρουσίασαν 2 ή περισσότερα συμπτώματα που σχετίζονται με τον Covid 19 και είχαν άμεση επαφή με κρούσματα.

Άλλοι 8 σύντροφοι και μια συντρόφισσα, που πέθαναν το διάστημα αυτό, είχαν παρουσιάσει μόνο ένα από τα συμπτώματα. Καθώς δεν διαθέτουμε τεστ, υποθέτουμε ότι το σύνολο των 12 συντρόφων και συντροφισσών πέθαναν από το λεγόμενο Κορωνοιό (η συμβουλή των επιστημών ήταν να θεωρούμε κάθε αναπνευστική δυσκολία ως σύμπτωμα του Covid 19). Γι’ αυτές τις 12 απουσίες υπεύθυνοι είμαστε εμείς. Δεν ευθύνεται ούτε ο 4^ος Μετασχηματισμός^[1], ούτε η αντιπολίτευση, ούτε οι νεοφιλελεύθεροι, ούτε οι νεοσυντηρητικοί, ούτε οι chairos^[2] ούτε οι fifís^[3], ούτε οι συνομωσίες, ούτε οι δολοπλοκίες. Πιστεύουμε πως έπρεπε να είχαμε ενισχύσει στο έπακρο τα προληπτικά μέτρα.

Σήμερα, με την απουσία αυτών των 12 συντρόφων/ισσων να μας βαραίνει, βελτιώνουμε τα μέτρα πρόληψης σε όλες τις κοινότητες, με τη βοήθεια ΜΚΟ και επιστημόνων που, είτε ατομικά είτε συλλογικά, μας καθοδηγούν ώστε να αντιμετωπίσουμε με μεγαλύτερο σθένος μια  πιθανή επανεμφάνιση της νόσου. Δεκάδες χιλιάδες μάσκες (σχεδιασμένες ειδικά για να αποτραπεί η μόλυνση ατόμων από πιθανό φορέα του ιού, σε χαμηλό κόστος, επαναχρησιμοποιήσιμες και προσαρμοσμένες στις συγκεκριμένες συνθήκες) έχουν διανεμηθεί σε όλες τις κοινότητες. Δεκάδες χιλιάδες επιπλέον κατασκευάζονται στα ραφεία  των ανταρτών/ισσων και στα χωριά. Η μαζική χρήση μασκών, η καραντίνα δύο εβδομάδων για όσους/ες ενδέχεται να έχουν μολυνθεί, η απόσταση, το συνεχές πλύσιμο των χεριών και του προσώπου με σαπούνι και νερό και η αποφυγή, ει δυνατόν περισσότερο, των μετακινήσεων προς τις πόλεις, είναι μέτρα τα οποία συστήσαμε ακόμα και στους αδελφούς/ες κομματικούς/ες, ώστε να περιορίσουμε την εξάπλωση της νόσου και να διατηρήσουμε την κοινοτική ζωή.

Οι λεπτομέρειες σχετικά με τη στρατηγική μας θα αναλυθούν εν ευθέτω χρόνω. Προς το παρόν σας λέμε, με τη ζωή να πάλλεται στα σώματά μας, ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, (οι οποίες μπορεί να είναι και λανθασμένες), η συλλογική αντιμετώπιση της απειλής, ως κοινότητα, και όχι ως ατομικό πρόβλημα, και το γεγονός ότι οι προσπάθειές επικεντρώθηκαν κυρίως στην πρόληψη, μας επιτρέπει να λέμε, ως ζαπατιστικοί λαοί, ότι είμαστε εδώ, αντιστεκόμαστε, ζούμε, αγωνιζόμαστε.

Σήμερα, σε όλο τον κόσμο, το μεγάλο κεφάλαιο επιχειρεί να ξαναβγάλει έξω στους δρόμους τους ανθρώπους, για να αναλάβουν ξανά το ρόλο τους ως καταναλωτές. Γιατί μόνο για τα προβλήματα της Αγοράς νοιάζεται: για το τέλμα στην κατανάλωση εμπορευμάτων.

Πρέπει να ξαναβγούμε στους δρόμους, ναι, αλλά για να αγωνιστούμε. Γιατί, όπως έχουμε πει και παλιότερα, η ζωή, ο αγώνας για τη ζωή, δεν είναι ατομικό ζήτημα αλλά συλλογικό. Τώρα διαπιστώνουμε ότι δεν είναι καν εθνικό, είναι παγκόσμιο.

***

Έχουμε ακούσει και δει πολλά σχετικά με αυτό, και τα έχουμε σκεφτεί πολύ. Αλλά όχι μόνο…

Πέμπτο: – Ακούμε και βλέπουμε τις αντιστάσεις και τις εξεγέρσεις που, ακόμα κι αν σίγησαν ή ξεχάστηκαν, παραμένουν καθοριστικά ίχνη μιας ανθρωπότητας που αρνείται να ακολουθήσει το σύστημα στο βιαστικό του βηματισμό προς την κατάρρευση: το μοιραίο τρένο της προόδου που προχωρά, μεγαλοπρεπές και αψεγάδιαστο, προς το γκρεμό, με τον μηχανοδηγό να ξεχνά ότι δεν είναι παρά ένας ακόμα υπάλληλος και να πιστεύει, αφελώς, ότι αυτός αποφασίζει για την πορεία, ενώ το μόνο που κάνει είναι να προχωρά εγκλωβισμένος στις ράγες που οδηγούν στην άβυσσο.

Αντιστάσεις και εξεγέρσεις που, χωρίς να λησμονούν τα δάκρυα γι’ αυτές/ους που λείπουν, αγωνίζονται με πείσμα για ό,τι πιο ανατρεπτικό – ποιος να το λεγε –υπάρχει σε αυτούς τους κόσμους, τους χωρισμένους σε νεοφιλελεύθερους και νεοσυντηρητικούς: τη ζωή.

Αντιστάσεις και εξεγέρσεις που αντιλαμβάνονται, η καθεμιά σύμφωνα με τον τρόπο, το χρόνο και τη γεωγραφία της, ότι οι λύσεις δεν βρίσκονται στην πίστη στις εθνικές κυβερνήσεις, δεν γεννιούνται προστατευμένες από σύνορα ούτε φορούν διαφορετικές σημαίες και γλώσσες.

Αντιστάσεις και εξεγέρσεις που μαθαίνουν σε μας τους, τις, τουις ζαπατίστας ότι οι λύσεις βρίσκονται κάτω, στα υπόγεια και στις γωνιές του κόσμου. Όχι στα κυβερνητικά ανάκτορα, ούτε στα γραφεία των μεγάλων επιχειρήσεων.

Αντιστάσεις και εξεγέρσεις που μας δείχνουν ότι, αν οι από πάνω γκρεμίζουν τις γέφυρες και κλείνουν τα σύνορα, μένει να διασχίσουμε τους ποταμούς και τις θάλασσες για να συναντηθούμε. Ότι η θεραπεία, αν υπάρχει, είναι παγκόσμια, και έχει το χρώμα της γης, της εργασίας που ζει και πεθαίνει στους δρόμους και στις γειτονιές, στις θάλασσες και στους ουρανούς, στα βουνά και στα έγκατά της. Και, όπως το καλαμπόκι των ιθαγενών, έχει πολλά χρώματα, αποχρώσεις και ήχους.

***

Βλέπουμε και ακούμε όλα αυτά, κι άλλα τόσα. Βλέπουμε και ακούμε τους εαυτούς μας ως αυτό που είμαστε: ένα νούμερο που δεν μετράει. Γιατί η ζωή δεν έχει καμία σημασία, δεν πουλά, δεν αποτελεί είδηση, δεν περιλαμβάνεται στις στατιστικές, δεν ανταγωνίζεται στις δημοσκοπήσεις, δεν αξιολογείται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν αντιπροσωπεύει κανένα πολιτικό κεφάλαιο, κομματική σημαία ή μοντέρνο σκάνδαλο. Ποιος νοιάζεται αν μια μικρή, πολύ μικρή ομάδα αυτοχθόνων, ιθαγενών, ζει, δηλαδή, αγωνίζεται;

Γιατί τελικά ζούμε. Παρά τους παραστρατιωτικούς, τις πανδημίες, τα μεγαπρογράμματα, τα ψέματα, τις συκοφαντίες και τη λήθη, ζούμε. Δηλαδή, αγωνιζόμαστε.

Κι αυτό σκοπεύουμε να κάνουμε: να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε, δηλαδή, να συνεχίσουμε να ζούμε. Σκεφτόμαστε ότι, όλα αυτά τα χρόνια, έχουμε δεχθεί την αδελφική αγκαλιά ανθρώπων από τη χώρα μας και τον κόσμο. Σκεφτόμαστε ότι, αν εδώ η ζωή αντιστέκεται και, ανθίζει, παρά τις όποιες δυσκολίες, οφείλεται σε αυτούς τους ανθρώπους που αψήφησαν αποστάσεις, γραφειοκρατικές διαδικασίες, σύνορα, και πολιτιστικές και γλωσσικές διαφορές. Ευχαριστούμε όλες εκείνες, εκείνους, εκείνουες – αλλά κυρίως εκείνες -, που προκάλεσαν και νίκησαν ημερολόγια και γεωγραφίες.

Στα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού, υπήρχε και θα συνεχίσει να υπάρχει αυτό το αυτί στις καρδιές μας που ακούει όλους τους κόσμους της γης. Ο λόγος και πράξη τους ήταν τροφή για την αντίσταση και την εξέγερση, που δεν είναι παρά η συνέχεια των αντιστάσεων και των εξεγέρσεων των προγόνων μας.

Άνθρωποι που βαδίζουν στα μονοπάτια των επιστημών και των τεχνών, βρήκαν τον τρόπο να μας αγκαλιάσουν και να μας εμψυχώσουν, ακόμα και από απόσταση. Δημοσιογράφοι, fifís ή μη, που παλιά αποκάλυπταν, την αθλιότητα και το θάνατο και πάντα την αξιοπρέπεια και τη ζωή. Άνθρωποι όλων των επαγγελμάτων και τεχνών βρέθηκαν και συνεχίζουν να βρίσκονται στο πλευρό μας, κάτι που για μας σημαίνει πάρα πολλά, ίσως όχι τόσα για εκείνους.

Αυτά σκέφτεται η συλλογική καρδιά μας, και θεωρούμε ότι ήρθε πλέον ο καιρός, εμείς οι ζαπατίστας να ανταποκριθούμε στο αυτί, το λόγο και την παρουσία αυτών των κόσμων. Των κοντινών και των μακρινών, γεωγραφικά.

Έκτο: – Αποφασίσαμε, λοιπόν, ότι:

Ήρθε η στιγμή να χορέψουν ξανά οι καρδιές, αλλά η μουσική και τα βήματα τους να μην είναι λύπης και παραίτησης.

Διάφορες ζαπατιστικές αντιπροσωπείες από άντρες, γυναίκες και άλλουες που έχουν το χρώμα της γης μας, θα διασχίσουμε τον κόσμο, θα βαδίσουμε και θα ταξιδέψουμε μέχρι τα πιο απομακρυσμένα χώματα, ως τις πιο μακρινές θάλασσες και ουρανούς, αναζητώντας όχι το διαχωρισμό, την ανωτερότητα, τη λοιδορία, ούτε βέβαια τη συγχώρεση και τον οίκτο, αλλά αυτό που μας κάνει ίσους.

Όχι μόνο την ανθρωπότητα που δίνει ζωή στα διαφορετικά μας δέρματα, στους διαφορετικούς μας τρόπους, στις διάφορες γλώσσες και τα χρώματα μας. Αλλά κυρίως το κοινό όνειρο που, ως είδος, μοιραζόμαστε από τότε που, στην φαινομενικά μακρινή Αφρική, από την αγκαλιά της πρώτης γυναίκας αρχίσαμε να κάνουμε τα πρώτα μας βήματα: την αναζήτηση της ελευθερίας που ενθάρρυνε εκείνο το πρώτο βήμα… που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Πρώτος προορισμός αυτού του πλανητικού ταξιδιού θα είναι η ευρωπαϊκή ήπειρος.

Θα πλεύσουμε προς την ευρωπαϊκή γη. Θα σαλπάρουμε από τη μεξικανική γη, τον Απρίλιο του 2021.

Αφού ταξιδέψουμε σε διάφορες γωνιές της Ευρώπης των από κάτω και αριστερά, θα φτάσουμε στη Μαδρίτη, την ισπανική πρωτεύουσα, στις 13 Αυγούστου 2021, 500 χρόνια από την υποτιθέμενη κατάκτηση αυτού που σήμερα είναι το Μεξικό. Και αμέσως μετά θα συνεχίσουμε το δρόμο μας.

Θα μιλήσουμε στον ισπανικό λαό. Όχι για να τον απειλήσουμε, να τον μαλώσουμε, να τον προσβάλουμε, ή να απαιτήσουμε. Όχι για να του ζητήσουμε να μας ζητήσει συγνώμη. Όχι για να τον υπηρετήσουμε ή να μας υπηρετήσει.

Αλλά για να του πούμε δύο απλά πράγματα:

Πρώτο: Ότι δε μας κατέκτησαν. Ότι συνεχίζουμε να είμαστε σε αντίσταση και εξέγερση.

Δεύτερο: Ότι δεν έχουν κανένα λόγο να μας ζητούν να τους συγχωρήσουμε. Ας σταματήσουν πια τα παιχνίδια με το μακρινό παρελθόν που δικαιολογηθούν, με δημαγωγία και υποκρισία, τα σημερινά και εν εξελίξει εγκλήματα: τις δολοφονίες κοινωνικών αγωνιστών όπως ο αδελφός Samir Flores Soberanes, τις γενοκτονίες που κρύβονται πίσω από τα μεγαπρογράμματα, που σχεδιάστηκαν και πραγματοποιήθηκαν για να ικανοποιήσουν τον ισχυρό – τον ίδιο που μαστίζει κάθε γωνιά του πλανήτη -, την οικονομική στήριξη και ατιμωρησία των παραστρατιωτικών, την εξαγορά συνειδήσεων και αξιοπρεπειών για 30 αργύρια.^[4]

Εμείς οι ζαπατίστας ΔΕΝ θέλουμε να επιστρέψουμε σε αυτό το παρελθόν, ούτε μόνοι, μόνες, μόνοιες, πόσω δε μάλλον με όποιον θέλει να σπείρει το ρατσιστικό του μίσος και να θρέψει τον ξεπερασμένο εθνικισμό του με το υποτιθέμενο μεγαλείο μιας αυτοκρατορίας, των αζτέκων, που αναπτύχθηκε με το αίμα των ομοίων τους, και προσπαθούν να μας πείσουν ότι οι αυτόχθονες λαοί αυτής της γης ηττηθήκαμε με την πτώση της.

Ούτε το ισπανικό κράτος ούτε η καθολική εκκλησία χρειάζεται να μας ζητήσουν συγνώμη για τίποτε. Δε θα καλύψουμε τους απατεώνες που αναρριχώνται πατώντας πάνω στο αίμα μας και προσπαθούν να κρύψουν ότι τα χέρια τους είναι λερωμένα με αυτό.

Για ποιο λόγο να μας ζητήσει συγνώμη η Ισπανία; Γιατί γέννησε έναν Cervantes, έναν José Espronceda, έναν León Felipe, έναν Federico García Lorca, έναν Manuel Vázquez Montalbán, έναν Miguel Hernández, έναν Pedro Salinas, έναν Antonio Machado, έναν Lope de Vega, έναν Bécquer, έναν Almudena Grandes, τους Panchito Varona, Ana Belén, Sabina, Serrat, Ibáñez, Llach, Amparanoia, Miguel Ríos, Paco de Lucía, Víctor Manuel, Aute siempre, τους Buñuel, Almodóvar, Agrado, Saura, Fernán Gómez, Fernando León, Bardem, τους Dalí, Miró, Goya, Picasso, el Greco και Velázquez; Ή για μια από τις καλύτερες κριτικές σκέψεις παγκοσμίως, που φέρει την σφραγίδα του ελευθεριακού «Α»; Ή για τη δημοκρατία, για την εξορία, για τον αδελφό μάγια Gonzalo Guerrero;

Για ποιο λόγο να μας ζητήσει συγνώμη η καθολική εκκλησία; Για τον Bartolomé de las Casas, τον Don Samuel Ruiz García, τον Arturo Lona, τον Sergio Méndez Arceo, την αδελφή Chapis; Για τους ιερείς, τις αδελφές μοναχές και λαϊκές, που βάδισαν στο πλευρό των ιθαγενών χωρίς να τους καθοδηγήσουν ή να τους υποκαταστήσουν. Γι’ αυτούς που ρισκάρουν την ελευθερία και τη ζωή τους για να υπερασπιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα;

Το 2021 συμπληρώνονται 20 χρόνια από την Πορεία του Χρώματος της Γης που πραγματοποιήσαμε μαζί με τους αδελφούς λαούς του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου, διεκδικώντας μια θέση σε αυτή τη χώρα που σήμερα καταρρέει.

20 χρόνια μετά θα ταξιδέψουμε και θα διασχίσουμε τον πλανήτη για να του πούμε, ότι αυτό ο κόσμος που υπάρχει στη συλλογική μας καρδιά, έχει χώρος για όλες, για όλους, για όλουες. Γιατί απλούστατα αυτός ο κόσμος θα είναι εφικτός μόνο αν όλες, όλοι, όλοιες, αγωνιστούμε για να τον χτίσουμε.

Οι ζαπατιστικές αντιπροσωπείες θα αποτελούνται στην πλειοψηφία τους από γυναίκες. Όχι μόνο γιατί αυτές θέλουν να ανταποδώσουν την αγκαλιά που δέχθηκαν στις προηγούμενες διεθνείς συναντήσεις, αλλά κυρίως για να ξεκαθαρίσουμε οι άντρες ζαπατίστας το εξής: είμαστε αυτό που είμαστε, και δεν είμαστε αυτό που δεν είμαστε, χάρη σε αυτές, εξαιτίας αυτών, και με αυτές.

Καλούμε το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο-Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης να συγκροτήσει μια αντιπροσωπεία για να μας συνοδεύσει και έτσι, ο λόγος μας να γίνει πιο πλούσιος για το άλλο που αγωνίζεται εκεί μακριά. Ειδικότερα καλούμε μια αντιπροσωπεία των λαών που κρατούν ψηλά το όνομα, την εικόνα και το αίμα του αδελφού Samir Flores Soberanes ώστε ο πόνος, η οργή, ο αγώνας και η αντίστασή του να φτάσει ακόμα πιο μακριά.

Καλούμε όσους και όσες  έχουν κλίση, δέσμευση και ορίζοντα τις τέχνες και τις επιστήμες να συνοδεύσουν, εξ αποστάσεως, τα ταξίδια και τα βήματά μας, βοηθώντας μας έτσι να προωθήσουμε την ιδέα ότι, στις τέχνες και στις επιστήμες, βρίσκεται η δυνατότητα όχι μόνο επιβίωσης της ανθρωπότητας, αλλά και ενός καινούργιου κόσμου.

Εν κατακλείδι: Φεύγουμε για την Ευρώπη τον Απρίλιο του 2021. Ημερομηνία και ώρα; Δεν το ξέρουμε… ακόμα.

***

Συντρόφισσες, σύντροφοι, συντροφόισσες

Αδελφές, αδελφοί και αδελφοίες

Αυτή είναι η δέσμευσή μας:

Απέναντι στα δυνατά τρένα, τα κανό μας.

Απέναντι στους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας, οι φλογίτσες που εμπιστεύτηκαν οι γυναίκες ζαπατίστας στις γυναίκες που αγωνίζονται σε όλο τον κόσμο.

Απέναντι στα τείχη και τα σύνορα, η συλλογική μας πλεύση.

Απέναντι στο μεγάλο κεφάλαιο, το κοινό μας χωράφι.

Απέναντι στην καταστροφή του πλανήτη, ένα βουνό που ταξιδεύει αξημέρωτα.

Είμαστε ζαπατίστας, φορείς του ιού της αντίστασης και της εξέγερσης. Και ως τέτοιοι/ες θα πάμε στις 5 ηπείρους.

Αυτά … προς το παρόν.

Από τα βουνά του Νοτιοανατολικού Μεξικού

Στο όνομα των γυναικών, αντρών και άλλων^[5] ζαπατίστας

Εξεγερμένος Υποδιοικητής Moisés

Μεξικό, Οκτώβριος 2020.

Υ.Γ. Ναι, είναι το έκτο μέρος και όπως το ταξίδι, θα ακολουθήσει αντίστροφη πορεία. Δηλαδή, το επόμενο είναι το πέμπτο μέρος, μετά το τέταρτο, στη συνέχεια το τρίτο, το δεύτερο και τελειώνει με το πρώτο.

^[1] Έτσι, αποκαλεί ο πρόεδρος του Μεξικού, Andrés Manuel López Obrador, το κυβερνητικό του πρόγραμμα, το οποίο παρουσιάζεται ως συνέχεια των τριών προηγούμενων στην ιστορία της χώρας: της Ανεξαρτησίας, της Μεταρρύθμισης και της Επανάστασης του 1910.

^[2] Χαρακτηρισμός που συναντάμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και χρησιμοποιείται για να απαξιώσει όσες και όσους αγωνίζονται. Σημαίνει αυτός που αγωνίζεται και υπερασπίζεται επαναστατικές ιδέες χωρίς όμως να δεσμεύεται πραγματικά.

^[3] Fifí. Πρόκειται για χαρακτηρισμό που χρησιμοποιεί συχνά ο Andrés Manuel López Obrador, ιδίως κατά τις καθημερινές πρωινές συνεντεύξεις τύπου, για να απαξιώσει όλους όσους του ασκούν κριτική. Μεξικανισμός που σημαίνει αστός, σαλονάτος, συντηρητικός.

^[4] Ο Andrés Manuel López Obrador έχει απαιτήσει επανειλημμένως από το Ισπανικό κράτος και το Βατικανό να απολογηθούν για την κατάκτηση και την αποικιοκρατία.

^[5] Otroas στο κείμενο. Χρησιμοποιείται για να δηλώσει μια διαφορετική σεξουαλική ταυτότητα.

Περισσότερες πληροφορίες, γλώσσες και οπτικοακουστικό υλικό η αναδημοσίευση έχει γίνει από εδώ